Forumları Okundu Yap |
![]() |
#1 |
D.1-Giriş - "Neden Windows 98?"
Microsoft firması tarafından 5 Haziran 1998 tarihinde pazara sunulan Windows 98 işletim sistemi, kişisel bilgisayarınızı yönetmek ve uygulama geliştirmek için kullanabileceğiniz en yeni işletim sistemidir. Windows 98 size yaratıcılık ve güç sağlarken, aynı zamanda arkadaşca bir ortam yaratarak kullanıcıyı sıkmadan çalışır. Bu işletim sistemini kullanmak aynı zamanda eğlencelidir. Ancak bu eğlenceli kullanım özelliğine rağmen, Windows 98 kişisel bilgisayar kullanıcıları için çok güçlü bir ortam sağlar. Windows 98 ile bilgisayara çok yeni olsanız bile bilgisayarınızın donanımına ve içindeki veri dosyalarına kolayca ulaşabilirsiniz. Windows 98 işletim sistemi, istediğiniz bilginin her zaman kendi sabit diskinizde bulunamayacağını düşünerek, internet'e bağlanmayı da kolaylaştırır. Özetle Windows 98 : Donanım ve yazılım iletişimlerini kontrol eden bir işletim sistemidir. Windows 98 uygulamaların, sistemdeki disk ve yazıcı gibi kaynakları kullanabilmelerini sağlamak için ortak bir erişim sağlar. Programları başlatmak, internet'e bağlanmak ve donanımı kontrol etmek için Web-benzeri kolay bir kullanıcı arabirimine sahiptir. Gerçek bir internet entegrasyonu sağlayarak kişisel bilgisayarınız ile internet arasındaki farkı en aza indirir. En son geliştirilen donanım teknolojilerini destekler. FAT32 ile sabit disk üzerinde daha fazla bilgi saklamayı sağlar. En son grafik ve ses teknolojilerini içerir. Böylece multimedia için ve oyunların oynanması için çok iyi bir ortam sağlar. 32bit bir ortamda Windows ve MS-DOS uygulamalarını daha hızlı çalıştırır. Bilgisayarın güvenliğini ve güvenilirliğini sağlayarak virüslerden korunmanızı ve sisteminizi sağlıklı tutmanızı sağlar. Ayrıca çıkacak yenilikleri otomatik olarak internet üzerinden almanızı sağlar. Yerleşik ağ yönetimi araçlarına sahiptir. Microsoft Windows 98'i yaratırken en önemli amacı şuydu: Kullanıcı Windows 98'in komutlarına değil, yalnız donanım ve yazılıma konsantre olmalıdır. İleriki derslerde de göreceğiniz gibi, klavye ve fare birbirini tamamlayarak her konuda Windows 98'in kullanımını kolaylaştırmaktadır. Gözden Geçirme Windows 98'i öğrenebilmek için, önce Windows 95'i bilmem gerekirmi? Hayır. Windows 98'i öğrenebilmek için daha önceden başka bir işletim sistemini öğrenmeniz gerekmez. Ancak eğer daha önce Windows 95 kullandıysanız, Windows 98 üzerinde çalışırken bir zorluk çekmeyeceksiniz. İşletim sistemi nedir? D.2-Windows ve Masaüstünün Kullanımı Windows 98'i ilk açtığınızda görünen bu hoşgeldiniz penceresini kullanarak birçok Windows 98 yeniliğini öğrenebilirsiniz. Sol alt taraftaki bu seçeneğin işaretini kaldırırsanız bir daha çıkmayacaktır. Bu gördüğünüz ekran bilgisayarınızı açtığınızda karşınıza gelen çalışma alanına desktop ya da masaüstü adı verilir. Masaüstü aynı işyerinizde ya da evinizde bulunan çalışma masanızın yerine geçerek, size çalışma araçlarını düzenli bir şekilde sunar. Masaüstünün solunda duran bu şekillere ise simge adı verilir. Bu simgeler aşağıda duran görev çubuğu üzerinde de olabilirler. Eğer daha önce Windows 95 kullandıysanız, masaüstü ve simgelerden oluşan bu masaüstünün görünüşünün pek değişmediğini farkedeceksiniz. Ancak Windows 98, masaüstünü özelleştirme araçları sayesinde görünüş ve masaüstünün kullanım şeklini değiştirerek, daha çok bir Web sayfasına benzemesini sağladı. Sizin Windows 98 ekranınız da bilgisayarınızın özelleştirme ayarlarına bağlı olarak, belki bundan biraz farklı olabilir. Örneğin eğer bilgisayarınız bir bilgisayar ağına bağlıysa, Network Neighborhood simgesi görünecek, değilse ekranda görünmeyecektir. İleriki derslerde bu ayarların nasıl yapılacağını göreceksinz. D.2-K.1 Masaüstü Araçları Bilgisayarınızı açtığınızda; karşınıza masaüstü yani çalışma ekranı çıkar. Ardından farenizi kullanarak Windows 98'in size sunduğu bu araçları kullanmaya başlarsınız. Klavyeniz aracılığıyla da gerekli veri girişlerini yaparsınız. Masaüstündeki My Computer simgesi, bilgisayarınız içindeki tüm dosyaları ve klasörleri görebilmenizi sağlar. My Documents, belgelerinizi saklayacağınız klasördür. Internet Explorer, internet üzerinde gezinmeniz için Web tarayıcı programınız olan Internet Explorer programını açar. Network Neighborhood, ağ üzerindeki bilgisayarları ve klasörleri görebilmenizi sağlar. Recycle Bin, silinen dosyaların tutulduğu ve istendiğinde tekrar geri alınabileceği yerdir. Start düğmesi, programlara, dosyalara ve yardıma hızla ulaşmayı sağlar. Görev çubuğu, masaüstünde açılan her pencere için bir düğme görüntüler ve açık pencereler arasında geçiş yapmayı kolaylaştırır. Örneğin; My Computer simgesine çift tıkladığınızda, My Computer penceresi açılacak ve düğmesi görev çubuğunda görünecektir. Pencereler, bilgilerin görülmesini sağlayan masaüstündeki dikdörtgen alanlardır. Son olarak Channel Bar, bilgisayarınıza otomatik olarak veri gönderebilecek Web sitelerinin düğmelerini içerir. Bu çubuk, aynı televizyon kanallarını değiştiren uzaktan kumanda cihazı gibi kullanılır. Eğer internete bağlı değilseniz, Windows 98' sizi bağlanmanız için zorlamaz. Onun yerine size kullanımı kolay bir grafik kullanıcı arabirimi sunar. Windows 98 bilgisayarınızın üzerinde durduğu masa gibi çalışır. Örneğin, Bir mektup yazmak için kağıt kalem almak gibi, Windows 98 ortamındaki kelime işlemciyi açarsınız. Windows 98 bilgisayarın belleğinde durarak programlarla ve bilgisayarın donanımı ile iletişim kurmanıza yardım eder. Eskiden yalnız ekrana komut yazarak yapılabilen işlemler, artık fareyi kullanarak, grafik bir ortamda, işaretleme, tıklama ve sürükleme işlemleriyle yapılabilmektedir. Örneğin, bir uygulamayı çalıştırmak için adını yazmak yerine üzerine gelip çift tıklamak yeterlidir. NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için www.farukcubukcu.com adresine bakınız. D.2-K.2 Fare Kullanımı Fare, ekranda hareket eden ve sola yatık bir ok şeklinde olan işaretciyi kontrol eden aygıttır. Windows 98'de farenin sol ve sağ olmak üzere iki düğmesini kullanırsınız. Asıl fare düğmesi sol düğmedir ve işlemlerin çoğunu bu düğmeye basarak yaparsınız. Sağ düğme ise genellikle özel işlemlerin yerine getirilmesi için bir menünün açılmasını sağlar. İşaretçiyi hareket ettirmek için, fareyi elinizin avuç içiyle kavrar ve düz bir yüzey üzerinde istediğiniz yönde kaydırırsınız. Bu işlem dört yönde ya da düzensiz olarak yapılabilir. Küçük ve yüzük parmaklarınızı fareyi kavramak için, işaret ve orta parmaklarınızı da düğmelere basmak için kullanın. Farenin işaretçisi, bulunduğu yere göre değişik şekiller alabilir. Bu şekil size yapacağınız işlem için doğru yerde bulunduğunuzu ya da o anda yaptığınız işlemin ne olduğunu anlatır. Örneğin kopyalama ya da taşıma yaparken değişik fare işaretçileri görünür. Fare ile yapılan işlemler 4'e ayrılır. 1-) İşaret etmek, fare işaretçisinin bir simge üzerine getirilmesi anlamındadır. Örneğin şu anda My Computer simgesini işaret ediyorum. 2-) Tıklamak işlemi, farenin sol ya da sağ düğmesine bir kere basıp bırakmaktır. Windows 98 ve diğer programların kullanımında birçok işlem tıklama ile yapılır. Örneğin, Start düğmesini çalıştırmak için Start düğmesinin üzerindeyken farenin sol tuşuna basılır yani tıklanır. Aynı şekilde Start menüsünü kapatmak için de boş bir yerde tekrar tıklanır. 3-) Çift tıklamak, farenin sol düğmesine ard arda iki kez basarak, bir simgenin açılması ya da çalıştırılması anlamındadır. Örneğin, My Computer simgesine çift tıklayınca hemen aktif duruma geçerek pencere açılır. Eğer ilk denediğinizde başarılı olamazsanız, yeniden deneyin ve çift tıklarken fareyi kıpırdatmayın. 4-) Sürüklemek ise, bir nesnenin bir yerden bir yere hareket ettirilmesidir. Bu işlem için, nesne farenin sol düğmesine basılarak tıklanır, hareket ettirilir ve istenilen yerde farenin sol düğmesi bırakılır. Burada olduğu gibi My Computer simgesi olduğu yerden başka bir yere sürüklendi. Tekrar eski yerine sürükleyelim. Pencereleri sürüklemek için ise, pencerelerin başlık çubukları kullanılır. D.2-K.3 Windows 98'e Komut Vermek Windows 98'e komut vermek için düğmeleri ve menüleri kullanırsınız. Start düğmesine tıklayın ve Programs menüsünü işaret edin. Bu menü size bilgisayarınızda yüklü programları listeleyecektir. Dikkat ederseniz şu küçük üçgenlerin bulunduğu menülerin içinde alt menüler bulunur. Ardından çalıştırmak istediğiniz programın üzerine tıklayın. Örneğin, Accessories menüsünden, WordPad programını çalıştıralım. Bu programı nasıl kullanmanız gerektiğini ileriki derslerde görebilirsiniz. Şimdi WordPad penceresindeki, menüler aracılığıyla komutlar verelim. View menüsüne tıklayın. Açılan menüden Ruler komutuna tıklayın. Komuta tıkladığınızda komutun yanındaki işaret kalkacak ve cetvel artık görünmeyecektir. Aynı komuta tekrar tıklayarak, cetvelin tekrar görünmesini sağlayalım. D.2-K.4 Pencereleri Yönetmek Windows 98'de çalıştırılan programlar ve açılan simgeler masaüstünde birer pencere olarak açılırlar. Örneğin, Start düğmesinden, Programs, Accessories menüsünden WordPad programını çalıştıralım. WordPad programı bir pencere olarak karşımıza çıkar. Pencereler uygulamaya zemin olmakla birlikte, birçok işlemin yapılabildiği esnek ortamlardır. Pencereler kapatılabilir, boyutları değiştirilebilir, taşınabilir ya da ekrandaki görünümünü kolayca değiştirilebilir. Önce pencereyi taşıyalım: Bir pencere başlık çubuğundan tutularak sürüklenir. Pencere istediğiniz yere geldiğinde farenin düğmesini bırakın. Şimdi pencereyi boyutlandıralım. Bir pencereyi boyutlandırmak için, pencerenin çevresindeki kenarlıkları kullanılır. Fare işaretçisi ile kenarlık üzerine gelinir. İşaretçi iki başlı bir ok haline geldiğinde, farenin sol tuşuna basılı tutulur ve istenilen yönde kaydırma işlemi yapılarak pencere boyutlandırılır. Aynı işlemi köşelerden yaparak iki kenarı aynı anda boyutlandırabilirsiniz. Bazı durumlarda masaüstünde, çok sayıda pencere bulunabilir. Bu durumda, o anda gerekli olmayan bir pencereyi simge durumuna getirebilirsiniz. Bu işlem için, pencerenin başlık çubuğundaki pencere düğmelerinden alt tire şeklindeki düğme kullanılır. Bu düğmeye tıklanarak pencerenin ekrandan kaybolarak görev çubuğu üzerine yerleşmesi sağlanır. Bu işleme simge haline getirme denir. Pencere tekrar açılmak istendiğinde görev çubuğu üzerindeki düğmesine fare ile tıklanır. Bunun tam tersi pencerenin tüm ekranı kaplamasını da isteyebilirsiniz. Bu işlem için, pencere düğmelerinden ekranı kapla düğmesine tıklamasınız. Pencereyi eski haline getirmek için ise bu düğmeye tekrar tıklamalısınız. Eğer bütün pencereleri hızlıca simge haline getirmek istiyorsanız, görev çubuğu üzerindeki Show Desktop düğmesini kullanabilirsiniz. Bu düğmeye basıldığında tüm açık pencereler görev çubuğunda birer düğme haline gelirler. Pencere işlemlerinde bir diğer düğme ise kapat düğmesidir. Pencereyi kapatmak, o programa son vermek anlamına gelir. Bu işlem için, üzerinde çarpı işareti bulunan kapat düğmesine tıklanır. Eğer bir pencere içindekilerin tümünü gösterecek kadar büyük değilse, otomatik olarak kaydırma çubukları çıkar. Kaydırma çubuğu düşey ya da yatay olabilir. Kaydırma işlemi, kaydırma çubuğu üzerinde yer alan kaydırma oklarıyla, kaydırma kutularıyla ya da ikisinin arasındaki gri alana tıklanarak yapılır. Kaydırma kutusu, kaydırma çubuğu üzerinde yer alan, dikdörtgen bir kutudur. Kaydırma kutusunu kullanarak kaydırma oklarına göre daha kontrollü bir kaydırma sağlanır. Kaydırma çubukları bütün Windows 98 programlarında kullanılır. Örneğin, Windows Explorer programında kaydırma çubuklarını kullanmak çok işe yarar. D.2-K.5 İletişim Kutularıyla Çalışmak Bazı durumlarda Windows 98 sizden daha fazla bilgi isteyecektir. Bu durumda iletişim kutuları ortaya çıkar. İletişim kutuları değişik şekillerde olabilir. Ancak hepsi bilgileri girebileceğiniz alanlara ayrıca OK (Tamam) ve Cancel (İptal) olmak üzere iki onay düğmesine sahiptir. Örneğin, Start menüsündeki, Run. iletişim kutusunun aracılığıyla bilgisayardaki bir program çalıştırılabilir. Bu işlem için, Open kutusuna çalıştıtılacak programın adı yazılır. Ardından OK düğmesi ile onaylanır ya da Cancel düğmesine basılarak iptal edilir. Örneğin, Open kutusuna mspaint yazıp, OK düğmesine basarak Paint programını açabilirsiniz. D.2-K.6 Aktif Desktop Ortamını Yaratmak Active Desktop, Windows 98 ile gelen bir özelliktir. Active Desktop, masaüstüne Web özelliği kazandırılmış yeni bir ortamdır. Active Desktop özelliği Windows 98'in masaüstünü, aynı bir internet sayfasında olduğu gibi aktif hale getirmeye yarar. Active Desktop, ayrıca kanalların yani Channel Bar'ın kullanımını da sağlar. Eğer klasik Windows masaüstünü kullanıyorsanız, şu işlemleri yaparak Active Desktop ve Web entegrasyonunu aktif hale getirebilirsiniz. Start düğmesine tıklayın. Settings'i işaret edin. Menüden Folders Options komutuna tıklayın. Çıkan iletişim kutusundan, Web Style seçeneğini işaretleyin. Ardından OK düğmesine tıklayın. İlk adımı attık, şimdi tekrar Start düğmesine tıklayın. Settings'i, işaret edin. Active Desktop'u işaret edin ve View as Web Page üzerine tıklayın. Artık Masaüstünüz aynı bir Web sayfasında olduğu gibi, aktif duruma gelmiştir. Gözden Geçirme: Web entegrasyonu nedir? Bu entegrasyon Windows 98 ile İnternet Explorer 4 arasında gerçekleşmiştir. Bu kullanıcıya dosyalara ulaşmak, onları açmak ve üzerlerinde değişiklik yapmak için yeni ve daha kolay yollar sunar. D.2-K.7 Yardım Almak Herhangi bir işlemin nasıl yapıldığını merak ediyorsanız, Windows 98'in yardım özelliğini kullanabilirsiniz. Start düğmesine ve Help komutuna tıklayın. Windows Yardım iletişim kutusu görünecektir. Yardım kutusu 2 ana bölüme ayrılmıştır. Sol tarafta konuları, sağ tarafta ise seçilen konunun içeriğini görürsünüz. Sol taraftaki konular içerik olarak, alfabetik sırada ya da arama yaptığınız kelimeler bazında gösterilebilir. Örneğin, saat hakkında yardım alalım. Search sekmesine geçelim ve time kelimesini yazalım. Ardından List Topics düğmesine basarak içinde bu kelimenin geçtiği tüm yardım konuları listeleyelim. Artık istediğimiz konuya çift tıklayarak ya da Display düğmesine tıklayarak görüntüleyebiliriz. İstendiğinde Hide düğmesine basarak sol taraftaki konular gizlenebilir. Tekrar Show düğmesine basarak görünür hale getirebilirsiniz. Ayrıca Windows 98'de yeni bir yardım biçimi daha vardır. Buna Web Help denir. Web Help, Internet bağlantılarıyla geniş kaynaklara erişerek daha fazla ve güncel bilgi almanızı sağlayan bir sistemdir. D.2-K.8 Bilgisayarınızın İçindekileri Görmek Windows 98 bilgisayarınızı her açtığınızda kullanmak isteyeceğiniz bir program içerir. Bu program Windows Explorer'dır. Windows Explorer bilgisayar sisteminizin tümünü hiyerarşik bir düzende göstermek ve bilgilerinizi organize etmek için, aynı bir dosya dolabındaki gibi klasörleri kullanır. Windows Explorer'i kullanarak bilgisayarınız içindeki bilgilere erişebileceğiniz gibi, ağ üzerindeki başka bilgisayarlara, hatta internet üzerindeki bilgilere de ulaşabilirsiniz. Windows Explorer programını çalıştırmak için, Start menüsündeki, Programs menüsünden seçin. Explorer penceresinin sol tarafı sisteminizin bir özetini görüntüler. Bu simgeleri My Computer penceresinden hatırlayacaksınız. İşte sabit diskleriniz, Control Panel ve yazıcılarınızın bulunduğu Printers klasörü. Hatta sildiğiniz dosyaların atıldığı Recycle Bin ve ağ üzerindeki bilgisayarlara erişmek için kullanılan Network Neigborhood'a da buradan erişilebilir. Sol kısımdaki klasörlerin yanındaki artı işaretleri, o klasörlerin altında başka klasörler olduğunu gösterir. Bu artı işaretlerine tıklayarak alt klasörleri görebilir ya da tekrar tıklayarak saklayabilirsiniz. Yanında artı işareti olmayan klasörlerin içinde ise klasör yoktur. Sağ kısım, seçilen klasörün içindeki alt klasörleri ve dosyaları gösterir. Sol taraftaki klasörlere tıklayınca, sağ kısım seçilen klasörün içeriğini gösterir. İsterseniz View menüsünündeki komutları kullanarak simgelerin görünümünü değiştirebilirsiniz. Large Icons komutu belgelerin büyük simgeler halinde görünmesini sağlar. Small Icons, ufak simgeleri gösterir. List, simgeleri bir liste halinde gösterir. Details ise, en ayrıntılı görünümdür. Dosyaların türünü, büyüklüğünü ve yaratılış tarihini gösterir. Bu görünümdeki sütun başlıklarına tıklayarak sıralama yapılabilir. Örneğin, Size başlığına tıklayarak dosyaları büyüklüklerine göre sıralayabilirsiniz. Aynı komutlar araççubuğunu en sağındaki View düğmesine basılarak da yapılabilir. D.2-K.9 Birden Fazla Pencereyi Yönetmek Birden fazla programı başlattığınızda, aralarında geçişler yaparak, istediğiniz uygulamayı ekranda ön plana getirebilirsiniz. Bu işlem için ekranın altında yer alan görev çubuğu kullanılır. Görev çubuğunun asıl amacı birden çok uygulama arasında geçişi kolaylaştırmaktır. Örneğin WordPad'i açtınız ve çalışıyorsunuz. Ardından Paint programına gereksinimiz oldu ve onu da açtınız. Bu arada WordPad'i kapatmadınız. Ancak bir süre sonra arka planda kaybolan WordPad ile kullandığınız belgeye dönmeniz gerekti. İşte bu işlemi görev çubuğu üzerindeki WordPad. düğmesine tıklayarak yapacaksınız. D.2-K.10 Bir Dosyayı Açmak Daha önce yarattığınız dosyaların içindekileri görmek ve değiştirebilmek için onları açmanız gerekir. Bir dosyayı açmak için; Farenin işaretçisini açmak istediğiniz dosyanın üzerine getirin ve çift tıklayın. Bu işlem dosyanın bağlı olduğu programı, daha sonra da dosyayı açacaktır. Örneğin; My Documents içinden şu çizim dosyasını açalım. Önce Paint programı ardından çizimin kendisi açılır. Bir dosyanın simgesinden hangi programda yaratıldığını da anlayabilirsiniz. Örneğin, üzerinde çizim kalemleri bulunan simgeler Paint ile çizilen resim dosyaları ve not defterine benzeyenler ise NotePad programı ile yazılan metin dosyalarıdır. D.2-K.11 Son Kullandığınız Dosyalardan Birini Açmak Windows 98 son kullandığınız 15 dosyayı hafızasında tutarak, onlara daha hızlı ulaşabilmenizi sağlar. En son çalıştığınız 15 dosyaya ulaşmak için, Start düğmesine tıklayın ve Documents komutunu işaretleyin. Açılan menüden istediğiniz dosyaya tıklayın. Aynı menüdeki My Documents komutuna tıklayarak ise My Documents klasörünü açabilirsiniz. D.2-K.12 Dosyaları Seçmek Dosyalarla ilgili silme, taşıma ya da kopyalama gibi işlemleri yapmadan önce bu dosyaları seçmeniz gerekir. Tek bir dosyayı seçmek için dosyanın üzerine bir kere tıklayın. Seçilen dosyanın rengi değişecektir. Yanlış seçim yaptıysanız, pencere içindeki boş bir yere tıklayın. Seçim kaybolacaktır. İsterseniz birden fazla dosyayı aynı anda seçerek, aynı işlemleri bütün dosyalar için birden yapabilirsiniz. Sıralı bir grup dosyayı seçmek için, ilk dosyayı seçtikten sonra, grubun sonundaki dosyaya klavyedeki Shift tuşu basılıyken tıklayın. Bu işlemi yaptığınızda ilk dosya ile tıklanan son dosya arasındaki tüm dosyalar grup oluşturarak seçilir. Sıralı dosyaları seçmenin bir diğer yolu da boş bir yerden başlayarak bir dikdörtgen alan belirlemektir. Bu dikdörtgen seçim alanına giren tüm dosyalar seçilecektir. Eğer sıralı olmayan dosyaları seçmek istiyorsanız, o zaman ilk dosyaya tıkladıktan sonra, klavyedeki kontrol tuşuna basılı tutarak diğer dosyaları tıklayın ya da seçim alanına yerleştirin. Yanlış bir dosyaya tıklarsanız aynı dosyaya tekrar tıklayarak seçimden kurtarabilirsiniz. Bu işlemi yaparken elinizi kontrol tuşundan çekmeyin. Dikkat ederseniz pencerenin altında bulunan durum çubuğundaki sayı değişerek seçili bulunan nesne sayısını gösterir. D.2-K.13 Yeni Bir Klasör Yaratmak Bilgisayarınızda depoladığınız bilgileri organize edebilmek için Klasörleri kullanmalısınız. Klasörler, aynı gerçek hayatta kullandığınız dosya dolabı ve çekmecelere benzer. Yeni bir klasör yaratmak için, ilk önce klasörü yaratacağınız yeri seçmelisiniz. Bu örnekte yeni klasörümüzü My Documents klasörünün içinde yaratalım. Önce My Documents üzerine çift tıklayarak açın. File menüsündeki New komutunu işaretleyin ve çıkan yan menüden Folder komutuna tıklayın. Yeni klasörünüz New Folder adıyla yaratılacaktır. Bu geçici bir addır. Klasörün adını mektuplarım olarak değiştirelim. Ad verme işlemi bittiğinde, klavyeden Enter tuşuna basın. Şimdi yeni yarattığımız klasöre çift tıklayarak açalım. Şimdi bu klasörün içinde başka bir yöntemle, bir alt klasör oluşturalım. Bunun için farenin sağ tuşuna basıldığında çıkan menüden faydalanacağız. Yeni yarattığınız klasörün içinde farenin sağ tuşuna basın ve menüden new komutunu işaretleyin ve Folder üzerine tıklayın. İşte yeni bir klasör daha yarattınız. Bu klasöre özel adını verelim ve Enner tuşuna basarak işlemi bitirelim. Aynı adımları takip ederek istediğiniz kadar klasör yaratabilirsiniz. D.2-K.14 Dosyaları Taşımak Ve Kopyalamak Dosyaların yerleşimini değiştirmek isterseniz onları taşıyabilir ya da onları kopyalayabilirsiniz. Örneğin My Documents klasöründeki dosyaları yeni yarattığımız klasörlere taşıyalım. Mektup dosyalarını mektuplarım klasörüne ve faks belgelerini de faks klasörüne taşıyalım. Bu işlem aynı gerçek hayattakine benzer, dosyayı tutup istediğiniz yere bırakırsınız. Bir dosya taşındığında eski yerinden silinir. Ancak bir dosyayı iki ayrı yerde birden saklamak istiyorsanız, onu kopyalamanız gerekir. Bir dosyayı kopyalamak için, pencerenin araç çubuğundan faydalanabilirsiniz. Önce kopyalamak istediğiniz dosya ya da dosyaları seçin, sonra araç çubuğundan Copy düğmesine basın. Kopyalamak istediğiniz klasörü açın ve araç çubuğundan Paste düğmesine basın. Dosyaları kopyalamanın bir başka yöntemi, farenin ve klavyenin beraber kullanımını gerektirir. Dosyayı taşımaya başladıktan sonra, klavyedeki kontrol tuşuna basılı tutmanız gerekir. Dosyayı aynı taşıma işlemindeki gibi tutup sürüklerken, klavyeden kontrol tuşuna basılı tutun, dosyayı kopyalamak istediğiniz yere getirin ve farenin tuşunu bırakın. Ardından kontrol tuşunu bırakın. D.2-K.15 Bir Dosyayı Diskete Kopyalamak Bazen bir dosyayı başka bir bilgisayarda kullanmak ya da bir arkadaşınıza vermek için onu diskete kaydetmek isteyebilirsiniz. Önce bir disketi bilgisayarınızın disket sürücüsüne yerleştirin. Diskete kopyalamak istediğiniz dosyanın üzerinde farenin sağ tuşuna basın. Send To komutunu işaretleyin ve 3,5 Floppy (A) komutuna tıklayın. Dosyanız hemen disketinize kopyalanacaktır. Artık disketinizi disket sürücüden çıkartarak istediğiniz bilgisayarda kullanabilirsiniz. D.2-K.16 Diskette Bulunan Bir Dosyayı Sabit Diske Almak Bazen siz bir dosyanızı arkadaşınıza vermek için diskete kopyalayabileceğiniz gibi, bir arkadaşınız da aynı işlemi sizin için yaparak sizin istediğiniz dosyayı disket içinde size verdiği zaman bu disketteki dosyayı kendi sabit diskinize almalısınız. Bunun için, önce disketi disket sürücünüze yerleştirin. My Computer penceresini açın ve 3½ Floppy(A ![]() Yeni çıkan pencereden istediğiniz dosyayı fare ile tutun ve masaüstüne sürükleyin. Kısa bir süre için kopyalama işlemi yapılacak ve işlem bittiğinde artık dosya sabit diskinizde yer alacaktır. Artık dosya sizin sabit diskinizde olduğundan onu istediğiniz yere, örneğin My Documents içine taşıyabilirsiniz. D.2-K.17 Bir Disketi Biçimlemek Bilgisayarcınızdan aldığınız disketleri kullanabilmek ve içine bilgi depolayabilmek için önce onları formatlamanız ya da biçimlemeniz gerekir. Bazı disketler hazır biçimlenmiş olarak satılır, ancak bu disketleri de daha sonra içlerini boşaltmak ve yeni bilgi girmek için biçimlemek isteyebilirsiniz. Önce biçimlemek istediğiniz disketi disket sürücünüze yerleştirin. My Computer'i açarak, 3½ Floppy(A) simgesine sağ fare düğmesiyle tıklayın. Format komutuna tıklayın. Eğer daha önce biçimlenmiş bir disketi silmek istiyorsanız, Quick Format seçeneğini, yeni bir disketi biçimleyecekseniz Full komutunu seçin. Bu örnekte hızlı biçimleme seçeneği olan Quick seçeneğini işaretliyoruz. Biçimleme işlemini başlatmak için Start düğmesine basın. Biçimleme işlemi bittiğinde çıkan rapora bir göz atın ve Close düğmesine basın. D.2-K.18 Bir Dosyanın Adını Değiştirmek Bir dosyanın içeriğini daha iyi ifade edebilmek ve daha kolay bulabilmek için adını değiştirebilirsiniz. Dosya ya da klasörlerin adlarını değiştirebilmek için önce dosyaya farenin sağ tuşuyla tıklayın. Çıkan menüden Rename komutuna tıklayın. Dosyanın adı seçilecek ve sizin yeni ad girmenizi bekleyecektir. İstediğiniz ad girin ve enter a basın. D.2-K.19 Bir Dosyayı Silmek Artık kullanmayacağınız bir dosyayı silmenin bir kaç yolu vardır. Bunlardan biri dosyayı doğrudan Recycle Bin içine sürükleyip bırakmaktır. Bir mesaj çıkacak ve bu dosyayı gerçekten Recycle Bin içine atmak isteyip istemediğinizi soracaktır. Yes düğmesine basarak onaylayın. Recycle Bin hemen içinde dosya olduğunu gösteren bir şekle bürünecektir. Recycle Bin dosyalarınızı silmeden önce depolayan bir klasör gibi davranır. Bunu gerçek hayatta masanızın yanında bulunan çöp kutusuna da benzetebilirsiniz. Siz Recycle Bin'i boşaltana kadar attığınız tüm dosyalar burada saklanacaktır. Bir dosyayı silmenin başka yolu dosya üzerinde farenin sağ düğmesine basıp, menüden Delete komutunu seçmektir. Bir dosyayı silmeden önce, o dosyaya gerçekten ihtiyacınız kalmadığından emin olun. D.2-K.20 Silinen Bir Dosyayı Geri Kazanmak Bir dosyayı sildikten sonra, silmek istemediğinizi farkederseniz, eğer Recycle Bin'i boşaltmadıysanız onu geri alabilirsiniz. Bunun için önce Recycle Bin'e çift tıklayarak açın. Geri almak istediğiniz dosyayı seçin ve Edit menüsünden Undo Delete komutunu seçin. Dosya daha önce silindiği klasöre geri dönecektir. Aynı şekilde Recycle Bin içine atılan klasörlerde geri alınabilir. Bir klasör geri alındığında içindeki dosyalar da beraberinde geri alınacaktır. D.2-K.21 Geri Dönüşüm Kutusunu Boşaltmak Bir önceki dersten öğrendiğiniz gibi dosyaları Recycle Bin içine atmak onları gerçekte silmez. Bu dosyalar hala sabit diskinizde yer işgal ederler. Onları tamamiyle silerek sabit diskinizde yer kazanmak için, Recycle Bin üzerine farenin sağ düğmesiyle tıklayın. Çıkan menüden Empty Recycle Bin komutuna tılayın. Çıkan mesaj penceresinde Yes düğmesine basarak dosyaların tamamiyle silinmesini sağlayın. D.2-K.22 Bir Dosyayı Açmadan Yazdırmak Eğer bilgisayarınıza bağlı bir yazıcı varsa, yazdığınız bir mektubu ya da çizdiğiniz bir resmi dosyayı açmadan doğrudan yazıcıya göndermek istiyorsanız, dosyanın üzerinde farenin sağ tuşuna basın ve menüden Print komutunu seçin. Dosya hemen bağlı bulunan yazıcıya gönderilecektir. Ancak bu işlemi yapmadan önce yazıcınızı açmayı unutmayın. Yazım işlemi sürdüğü sürece görev çubuğunun sağ tarafındaki bölümde ufak bir yazıcı simgesi görünecektir. Bu simge yazım işleminin sürdüğünü belirtir. Yazım işlemi bittiğinde bu yazıcı simgesi de otomatik olarak silinir. D.2-K.23 Yazdırılan Bir Dosyayı İptal Etmek Bir dosyayı yazıcıya gönderdikten sonra bir değişiklik yapmak isterseniz, yazım işlemini iptal edebilirsiniz. Yazım işlemi sürerken görev çubuğunun sağ tarafında görünen yazıcı simgesine çift tıklayın. Çıkan pencere şu anda yazıcıda işlem gören dosyayı ve yazdırılmak için sırada bekleyen dosyaları gösterir. Bu listeden istediğinizi seçin ve klavyeden Delete tuşuna basın. Artık bu dosya yazıcıda işlem görmeyecektir. D.2-K.24 Bir Dosyayı Bulmak Düşünün ki bir süre önce WordPad'ı kullanarak bir mektup yazdınız ve kaydettiniz, ama nereye kaydettiğinizi unuttunuz. Bu mektubu açmak istediğinizde önce onu bulmanız gerekir. Dosyayı bulmak için her klasöre tek tek bakmak yerine Windows 98 bu işi sizin yerinize yapabilir. Start düğmesine basın ve find komutunu işaretleyin. Karşınıza çıkan menüdeki Files or Folders komutu bir dosya ya da klasörü bulmanızı sağlar. Named kutusuna, aramak istediğiniz klasör ya da dosyanın adını girin. Eğer tam adını bilmiyorsanız, adının içinde geçen bir bölümü de yazabilirsiniz. Örneğin, yazdığım mektubun tam adını hatırlamıyorum, ancak adının içinde mektup kelimesini yazdığımı hatırlıyorum. Eğer adı ile ilgili hiçbir şey hatırlamıyorsaız, bir başka şansınız daha var, dosyanın içinde geçtiğini düşündüğünüz özel bir kelime girebilirsiniz. Örneğin, içinde "Yılmaz Gıda" kelimelerinin geçtiği ve dosyanın adında mektup kelimesinin bulunduğu dosyayı arıyoruz. Peki nerede arayacağız, işte Look in kutusuna bu dosyayı nerede aratmak istediğimizi giriyoruz. Bu dosyayı C sabit diskinde arıyoruz. Hangi dosyayı nerede arayacağınızı belirttikten sonra, Find Now düğmesine basıyoruz. Windows 98 bir süre arama yaptıktan sonra verdiğiniz ölçütlere uyan dosyaları listeleyecektir. Bu liste içinden herhangi bir dosyayı üzerine çift tıklayarak açabilirsiniz. D.2-K.25 Bir Kısayol Oluşturmak Sık kullandığınız bir dosyayı açmak için onun kısayolunu oluşturabilir ve her an gözünüz önünde bulundurabilirsiniz. Kısayol ya da Shortcut olarak adlandırılan masaüstü simgeleri, sık kullanılan belgelere ve uygulamalara daha hızlı ulaşmak için kullanılır. Bir kısayola çift tıklamak, ilişkilendirilmiş uygulamayı başlatır ya da otomatik olarak belgenizi açar. Önce kısayolunu yaratmak istediğiniz dosyanızı bulun. Dosyayı seçtikten sonra, File menüsünden Create Shortcut komutunu tıklayın. Çıkan kısayolu masaüstüne sürükleyin ve isterseniz adını değiştirin. Kısayol yaratmanın bir diğer yolu, dosyayı farenin sağ tuşuna basarak sürüklemektir. Özel taşıma adı verilen bu işlemle dosyayı sağ tuşla sürükleyip masaüstüne bıraktığınızda bir kısayol menüsü çıkacaktır. Create Shortcut komutuna tıklayın. Kısayol hemen orada oluşacaktır. Yarattığımız bu kısayol sayesinde asıl dosyanın yerini değiştirmeden onu temsil eden kısayolunu masaüstüne yerleştirdik. Bu kısayollara çift tıkladığınızda kısayolunu oluşturduğunuz dosya açılacaktır. Bir kısayol simgesini yan tarafındaki küçük ok işareti sayesinde kolayca diğer dosyalardan ayırdedebilirsiniz. D.2-K.26 Programları Başlatmak Windows 98 her işi kendi yapamaz. Örneğin yazı yazmak ya da hesaplama yapmak için başka programlara ihtiyacınız vardır. Yazı yazmak ya da resim çizmek için kullanabileceğiniz programların bir kısmı Windows 98'de hazır olarak bulunabileceği gibi, istenirse daha sonra da bilgisayara yüklenebilir. Bir programı başlatmak için, Start düğmesinden, Programs bölümünü işaret edin. Buradan istenilen programın üzerine fare ile tıklayın. Örneğin FrontPage Express programını çalıştırmak için; Start düğmesine tıklayın, Programs'ı işaret edin. Program menüsü açılacaktır. Buradan Internet Explorer'ı işaret edin. FrontPage Express'e tıklayın FrontPage Express penceresi ekranınızda görünecektir. Bir programı başlattıktan sonra; program kullanılır. Programın kullanımı bittikten sonra programın kapatılması gerekir. Bu işlem için uygulamanın penceresinde yer alan kapatma düğmesine tıklayın. D.2-K.27 Sabit Disk Hatalarını Bulmak Ve Düzeltmek Sabit disk bilgisayarınızın içindeki en önemli bilgi depolama alanıdır. Bu depolama alanını düzgün ve sağlıklı tutmak için en az ayda bir kontrol etmeniz ve hatalarını düzeltmeniz gerekir. Bu kontrol işlemi Scandisk yardımcı programı tarafından yapılır. Start düğmesine tıklayın, Program, Accesories, System Tools altından Scandisk programını tıklayın. İki farklı kontrol metodu vardır. Bunlardan biri olan standard, yalnız dosya ve klasörlerin sağlamlığını kontrol eder. Through ise dosya ve klasörleri kontrol ettikten sonra sabit diskin yüzeyini de fiziksel olarak kontrol eder. Ancak bu işlem diğerinden daha uzun sürecektir. Şimdilik Standard'ı seçin ve bulunan hataların otomatik olarak düzeltilebilmesi için Automatically fix errors seçeneğini işaretli olmasına dikkat edin ve start düğmesine basın. Aşağıdaki göstergeç size işlemin aşamalarını gösterecektir. Standart kontrolü en az ayda bir, fiziksel yüzey kontrolünü ise bir kaç ayda bir yapmanız bilgisayarınızın sabit diskini sağlıklı tutacağı gibi, performansını da arttıracaktır. D.2-K.28 Defragment Dosya ekleme ve silme işlemleri sırasında sabit diskin üzerindeki bilgiler, bazen farklı yerlerde ve parçalar halinde tutulur. Bu parçalama işlemi sonucunda bir dosyayı açarken farklı parçaları, farklı yerlerden getirip birleştirmek için zaman harcanır. Windows 98'in Defrag programını kullanarak bu parçalanmış dosyaları biraraya getirebilir ve bilgisayarınızın işleyişini hızlandırabilirsiniz. Start düğmesine tıklayın, Programs, Accessories, System Tools içinden Disk Defragmenter programına tıklayın. Birleştirilecek sabit diski seçin. Bu genelde c diski olacaktır. İsterseniz diğer sabit disklerinizi hatta disketlerinizi de bu işlemden geçirebilirsiniz. OK düğmesine basın. İşlem sürerken diğer işlemleri yapmaya devam edebilirsiniz. Ancak o zaman birleştirme işlemi çok uzayacaktır. Bu yüzden birleştirme sırasında çalışmanıza biraz ara vermeniz iyi olacaktır. İşlemin sonunda birleştirmenin sona erdiğini gösteren bir iletişim kutusu çıkacaktır. OK düğmesine tıklayın. D.2-K.29 Disk Cleanup İnternete bağlandıkça, silme işlemleri yaptıkça ve dosyaları açıp kapattıkça diskinizde fazla ve gereksiz dosyalar oluşur. Windows 98 bu fazla dosyaların yer kaplamasını önlemek için Disk Cleanup aracını içerir. Start düğmesine tıklayın, Programs, Accessories ve System Tools içinden Disk Cleanup programına tıklayın. Temizlenecek diski seçin ve OK düğmesine basın. Bu listede yanında işareti olanlar temizlenecek öğeleri gösterir. İşaret olmayanlar üzerinde herhangi bir işlem yapılmaz. Listenin hemen altında bu dosyalar silindiğinde ne kadar yer kazanacağınız gösterilir. İstediklerinizi seçip OK düğmesine basın. Çıkan onay iletişim kutusunda Yes düğmesne tıklayın. D.2-K.30 Bir Yazıcı Kurmak Yeni bir yazıcı aldınız ve bilgisayarınız kapalıyken kabloları bilgisayarınıza taktınız, peki şimdi ne yapmalısınız? Aslında pek bir şey yapmanıza gerek yoktur. Bilgisayarınızı açtığınızda Windows 98 Plug and Play ya da Tak ve Çalıştır denen özelliğini kullanarak otomatik olarak yeni takılan yazıcıyı görecek ve yazıcının sürücülerini yükleyecektir. Bu işlem tümüyle otomatik olarak gerçekleşir, ancak bazı durumlarda windows 98 yazıcıyla ilgili dosyaları bulamayabilir, işte bu durumda sizin biraz yardım etmeniz gerekir. Yazıcınızla beraber gelen ve üzerinde windows 95 ya da Windows 98 için sürücülerin bulunduğu disketleri bulun ve Windows 98 istediğinde disket sürücünüze yerleştirin. Gereken dosyalar bu disketlerden alınacaktır. Windows 98'in yazıcınızı göremediği durumlarda ise My Computer ve Printers'i açın ardından Add Printer simgesine çift tıklayın. Çıkan Add Printer Wizard iletişim kutusu size adım adım bir yazıcının nasıl kurulması gerektiğini anlatacaktır. İlk adımda Next düğmesine tıklayın. İkinci adımda yazıcının nereye bağlı olduğu sorulur. Eğer bir bilgisayar ağınız varsa ve ağ üzerindeki bir yazıcıya bağlanmak istiyorsanız Network Printer seçeneğine tıklayın. Yoksa Local Printer seçeneğine tıklayın. Ardından Next düğmesine basın. Bu adımda yazıcınızın marka ve modelini seçmelisiniz. Sol taraftaki Manufacturers listesinden markasını ve sol taraftaki Printers listesinden modelini seçin. Bu listedeki yazıcıların sürücüleri Windows 98 ile beraber gelir ve ayrı bir sürücüye gerek yoktur. Eğer yazıcınız bu listede yoksa, yazıcınızla beraber gelen disketleri bulun ve disket sürücünüze yerleştirin. Have Disk düğmesine basın. Genelde bu adımda OK düğmesine basmak yeterlidir. Ancak sürücüler disketin içinde farklı yerde ise Browse düğmesine basarak onları bulmanız gerekebilir. Biz örnek olarak standart listeden HP markasının Deskjet 500C modelini seçelim. Next düğmesine tıklayın. Yazıcınızın nereye bağlandığını seçmenizi isteyen bu adımdan LPT1: seçimi uygun olacaktır. Tekrar Next düğmesine basarak diğer adıma geçin. Bu adımda yazıcınıza bir ad verebilirsiniz. Bir diğer seçenek bu yazıcının varsayılan yazıcı olup olmayacağıdır. Eğer birden fazla yazıcınız varsa ve bu yazıcıyı varsayılan olarak kullanmak istiyorsanız Yes seçeneğini işaretleyin. Next düğmesine basın. Bu son adım yazıcının test edilmesi içindir. Finish düğmesine basarak yazıcının yaratılma işlemini bitirin. Bir iletişim kutusu çıkacak ve yazıcıdan çıkan test sayfasının düzgün olup olmadığını soracaktır. Sayfanız düzgün ise Yes düğmesine basın. Eğer bir sorun varsa, No düğmesine basarak otomatik yardıma ulaşabilirsiniz. D.2-K.31 Windows 98'den Çıkmak Bilgisayarınızla yapacağınız işlemler bittiğinde, bilgisayarınızı kapatmadan önce Windows 98'i kapatmalısınız. Windows 98'i kapatmak için Start düğmesine tıklayın ve Shutdown komutuna tıklayın. Ekran griye dönecek ve bir iletişim kutusu çıkacaktır. Shutdown seçeneğini işaretleyin ve OK düğmesine tıklayın. Bir müddet bekledikten sonra, bilgisayarınızın kapatılmasının artık güvenli hale geldiğini bildiren bir mesaj çıkar. Artık bilgisayarınızın kapatma düğmesine basabilirsiniz. Eğer bu işlem yapılmadan bilgisayar kapatılırsa, donanım ve yazılım hataları oluşabilir. D.3-Windows 98'i Özelleştirmek Windows 98'in her özelliği tamamiyle sizin zevkinize ve kullanış alışkanlıklarınıza göre değiştirilebilir. Simgelerin yerleri, masaüstünün rengi, duvar kağıdı ve hatta görev çubuğunun yeri bile isteğinize göre yer değiştirebilir. Bu bölümde bu özelleştirme işlemlerini nasıl yapabileceğinizi göreceksiniz. D.3-K.1 Masaüstü Simgelerini Özelleştirmek Masaüstü simgeleri uygulamalarınıza erişmek için kolay bir yol sunarlar. Standart olarak ekranın solundaki yerlerinin dışında simgelerin yerlerini değiştirerek masaüstünde başka yere de koyabilirsiniz. Bu işlem için serbest olarak simgeleri fare ile masaüstünde istediğiniz bir yere sürükleyebilirsiniz. Simgeleri belli bir hizaya sokabilmek için uğraşmanıza gerek yoktur. Masaüstünde boş bir alana farenin sağ düğmesiyle tıklayın ve çıkan menüden Line Up Icons komutuna tıklayın. Tüm simgeler en yakındaki hizalama noktasına geçecektir. Masaüstündeki simgeleri sıralamak için ise yine masaüstünde boş bir alana farenin sağ düğmesiyle tıklayın. Çıkan menüden, Arrange Icons komutunu işaret edin ve istediğiniz düzenleme biçimine tıklayın. Örneğin adlarına göre sıralayalım. D.3-K.2 Start Düğmesini Özelleştirmek Bir Windows uygulaması kurduğunuzda, bu uygulamanın simgeleri otomatik olarak Start, Programs menüsünde görünür. Ama isterseniz sizde Start menüsüne yeni öğeler ekleyebilirsiniz ya da çıkartabilirsiniz. Start düğmesine tıklayın, Settings'i işaret edin ve Taskbar & Start Menu seçeneğine tıklayın. Taskbar Properties iletişim kutusu göründüğünde, Start Menu Programs sekmesine geçin. Add düğmesine basarak Create Shortcut iletişim kutusuna ulaşın. Browse düğmesine basarak, Browse iletişim kutusunu açın. Start menüsüne eklemek istediğiniz dosyayı bulun ve Open düğmesine basın. Örneğin, Windows klasörü altındaki, Notepad uygulamasını seçelim. Seçilen yol ve dosya Command Line kutusunda görünecektir. Next düğmesine basın. Burada uygulamanın görüneceği yeri seçin. Eğer uygulamanın Start menüsünün en üstünde yer almasını istiyorsanız, Start Menü klasörünü seçin ya da Programs klasörü altından istediğiniz klasörü seçerek uygulamanın orada yer almasını sağlayın. Eğer bu kısayol için yeni bir klasör yaratmak istiyorsanız, New Folder düğmesine basın. Folder penceresinde yeni bir klasör belirecektir. Bu klasör için bir ad yazın ve Next düğmesine basın. Select a Name For The Shortcut kutusuna istediğiniz adı yazın. Finish düğmesine, ardından OK düğmesine basarak Taskbar Properties iletişim kutusunu kapatın. Şimdi bakalım yarattığımız kısayol yerinde mi? İşte görüldüğü gibi, yeni yarattığımız klasörün içinde, yeni Notepad kısayolumuz duruyor. Tıklayarak çalıştıralım. D.3-K.3 Bölgesel Ayarlar Yapmak Bölgesel ayarlar, başta zamanı gösterme biçimi, para birimi ve sayıları ayırmak için kullanılan karakterlerin düzenlenmesini sağlar. Bu karakterler her ülkeye göre farklıdır. Özellikle uygulama programlarında karşılaşılan bazı sorunlar, bu ayarlamaların yapılmadığında kaynaklanır. Örneğin Microsoft Excel'de Para birimini TL değilde, $ olarak görünüyorsa, bunu TL'ye çevirmek için, Start düğmesine tıklayın ve Settings işaret edin. Control Panel'e tıklayın. Çıkan pencereden Regional Settings simgesine çift tıklayın. Listeden Turkish'in seçili olmasına dikkat edin. Currency sekmesine tıklayın. Currency Symbol kutusundan eğer seçili değilse TL'yi seçin. Ardından OK düğmesine basın. D.3-K.4 Zaman Ve Tarihi Değiştirmek Bilgisayarınızın doğru saati ve tarihi gösterdiğinden emin olmanız gerekir. Çünkü bilgisayarınız bu tarih bilgilerini kullanarak sizin yarattığınız dosyaların ve kendi sistem dosyalarının ne zaman yaratıldığını ya da değiştirtirildiğinin kaydını tutar. O andaki saati görmek için görev çubuğunun sağ tarafına bakmanız yeterli olacaktır. Fare işaretçisini, saatin üzerine getirerek işaret ettiğinizde ise, o anki tarihi görebilirsiniz. Şimdi bu saat üzerine çift tıklayın. Artık çıkan iletişim kutusunu kullanarak tarihi ve zamanı değiştirebilirsiniz. İstediğiniz değişiklikleri yaptıktan sonra OK düğmesine basarak değişiklikleri onaylayın. D.3-K.5 Duvar Kağıdı Eklemek Masaüstünüzün daha eğlenceli ve dekoratif görünmesini sağlamak için bir duvar kağıdı yerleştirebilirsiniz. Masaüstünün boş bir yerinde farenin sağ tuşuna basın ve Properties komutuna tıklayın. Listeden bir duvar kağıdı seçin ve Apply düğmesine basın. Apply düğmesine bastığınızda, seçtiğiniz duvar kağıdı onaylanır ve arkaplana yerleştirilir, ancak iletişim kutusu kapanmaz. Bir duvar kağıdı üç değişik şekilde yerleştirilebilir. Bunlar display kutusundaki seçeneklerden değiştirilir. Center seçeneği seçilen resmin masaüstünün tam ortasında yer almasını sağlar. Bu seçenek resminiz büyük ve tek olarak görülmesi gereken bir manzara resmi olduğunda seçilebilir. Tile resmin tüm masaüstünü kaplayacak şekilde tekrarlanmasını sağlar, stretch ise resmin yine tüm Masaüstünü kaplayacak şekilde genişlemesini sağlar. İstediğiniz değişiklikleri yaptıktan sonra OK düğmesine basın. Yerleştirdiğiniz duvar kağıdını kaldırmak için ise, aynı işlemleri bir daha yapmanız gerekir. Masaüstünde sağ fare düğmesine basın, Properties komutuna tıklayın ve listeden None seçeneğini tıklayın. Ardından OK düğmesine basın. D.3-K.6 Bir Ekran Koruyucu Ayarlamak Bir ekran koruyucu bilgisayarınız açıkken siz çalışmadığınız zamanlarda devreye girerek ekranda hareketli şekiller oluşturur ve monitörünüzün bozulmasını engeller. Monitörünüzün saatlerce hep aynı görüntüyü göstermesi bir süre sonra bozulmasına yol açabilir. Bunu engellemek için, sizin belirleyeceğiniz belli bir sürenin sonunda, ekran koruyucuyu devreye sokabilirsiniz. Aslında günümüz monitörleri ekranın bu şekilde bozulmasını engelleyici korumalar içerirler. Ancak çeşitli ekran koruyucuları hala eğlence için kullanılabilir. Masaüstünde farenin sağ tuşuna basın ve Properties komutunu seçin. Çıkan iletişim kutusundan Screen Saver sekmesine geçin ve Screen Saver listesinden istediğinizi seçin. Seçtiğiniz ekran koruyucunun nasıl olduğunu görmek için PreView düğmesine basın. Siz fareyi kıpırdatana ya da bir tuşa basana kadar ekran koruyucu görünecektir. Settings düğmesine basarak ekran koruyucunun ayarlarına ulaşabilir ve isteğinize uygun hale getirebilirsiniz. Örneğin, ekrandaki yazıyı saat ile değiştirelim. Tekrar Preview düğmesine basarak değişikliği görelim. Wait kutusundaki rakam dakika cinsinden bekleme zamanıdır. Buradaki rakamın 5 olması, siz bilgisayarınızı boş bıraktıktan 5 dakika sonra ekran koruyucu otomatik olarak devreye girecek ve siz herhangi bir işlem yapana kadar devrede kalacak demektir. D.3-K.7 Bir Müzik Cd'sini Çalmak Eğer bilgisayarınızda bir CDROM sürücüsü, ses kartı ve hoparlörler varsa müzik cd'lerini çalabilir, hatta aynı anda çalışmaya devam edebilirsiniz. Tek yapmanız gereken müzik cd'sini cd sürücünüzün içine yerleştirmektir. Windows 98 bir müzük cd si yerleştirildiğini anlayacak ve otomatik olarak cd player programını başlatacaktır. Eğer cd player programı başlamıyorsa, Start düğmesine basın, Programs, Accessories, Entertainment altından, Cd Player programını tıklayın. Aynı bir müzik setinde olduğu gibi Play, Stop ve ileri-geri düğmelerini kullanarak istediğiniz parçayı dinleyebilirsiniz. Müzik dinlerken bir yandan da işinizi yapmaya devam edebilirsiniz. D.3-K.8 Sesi Ayarlamak Hoparlörlerinizin sesini biraz kısmak ya da açmak için görev çubuğunun sağ tarafındaki ufak sarı renkli simgeyi kullanın. Bu ufak höparlör simgesinin üzerine gelin ve bir kere tıklayın. Ses ayarını gösteren bu ufak pencereden istediğiniz ayarlamayı yapın ve herhangi bir yere tekrar tıklayarak kapanmasını sağlayın. İsterseniz bu sarı simgeye çift tıklayarak, diğer ses ayarlarını da değiştirebilirsiniz. D.3-K.9 Ekran Renklerini Değiştirmek Biraz değişiklik ve eğlence için ekran renklerinizi değiştirmek isteyebilirsiniz. Bunun için masaüstünde farenin sağ tuşuna basın ve Properties komutunu tıklayın. Appearance sekmesine geçin. Scheme listesinden istediğiniz seçeneğe tıklayın. Bu seçeneğin masaüstünüzü nasıl etkileyeceğini yukarıdaki önizleme penceresinden görebilirsiniz. Beğendiğiniz bir tane bulduğunuzda OK düğmesine basın. Ekran renklerini ve yazı tiplerini eski haline getirmek için, aynı yere tekrar giderek listeden Windows Standard seçeneğine tıklayın. Ardından OK düğmesine basın. D.3-K.10 Bilgisayarınızın Davranışlarını Değiştirmek Windows 98'in yeni özelliklerinden biri olan Web stilini seçerek masaüstündeki simgelerin görünüşünü ve davranışlarını değiştirebilirsiniz. Start düğmesine tıklayın, Settings'i işaretleyin ve Folder Options komutuna tıklayın. Windows 98 ilk kurulduğunda klasik görünüm aktif haldedir. Bu klasik görünümün Windows 95 görünümden pek bir farkı yoktur. Web stili ise Masaüstünüzün aynı bir Web sayfasına benzemesini sağlar. Web stili üzerine ve ardından OK düğmesine tıklayın. Daha önceki derslerden hatırlarsanız, bir simgeyi seçmek için tek tıklamak ve onu aktif hale getirip açmak için çift tıklamak gerekliydi. Bu stilde dikkat etmeniz gereken önemli bir konu var, artık simgeleri seçmek için tek tıklamanıza gerek yoktur. Simgeleri seçmek için üzerine gelmeniz yeterli olacaktır ve artık onları açmak ya da çalıştırmak için tek tıklama yapılır. Eski ayarlara geri dönmek için Start, Settings altındaki Folder Options komutuna tekrar tıklayın. Folder Options iletişim kutusundan Classic Style seçeneğine tıklayın. Ardından OK düğmesine basın. D.3-K.11 Windows 98 İle Beraber Gelen Bir Programı Yüklemek Büyük ihtimalle bilgisayarınızı aldığınızda, Windows 98 hazır yüklenmiş halde olmalıdır. Eğer bu yüklemeyi siz yapmadıysanız, bazen oyunlar ya da ScanDisk gibi sistem yardımcı programların yüklenmemiş olduğunu farkedebilirsiniz. Bu programları yüklemek için ilk gereken Windows 98 CD'sidir. Bu CD'yi CD sürücünüze yerleştirin. Start düğmesine basın, Setting'i işaret edin ve Control Panel komutuna tıklayın. Add & Remove Programs simgesine çift tıklayın. Windows Setup sekmesine geçin. İstediğiniz programın bulunduğu seçeneğe tıklayın ve Details düğmesine basın. Çıkan alt seçeneklerden istediklerinizi işaretleyin ve OK düğmesine basın. Tekrar OK düğmesine basın. Şimdi Windows 98 otomatik olarak CD'den gerekli olan dosyaları bilgisayarınıza taşıyacaktır. Eğer sizden Windows 98 dosyalarının bulunduğu yeri göstermenizi isteyen bu iletişim kutusu çıkarsa, Windows 98 gerekli dosyaları bulamadı demektir. Bu durumda Browse düğmesine basarak dosyaların bulunduğu yeri siz gösterebilirsiniz. Bazen bu dosyalar bilgisayarın sabit diskine kopyalanmış olabilir. D.4-WordPad İle Çalışmak Bilgisayar kullanımında bir belge yazmak, bir mektup yazmak, bir rapor yazmak gibi "kelime işlem" olarak adlandırılan bir işle karşılaşmak olağandır. İşte bu gereksinim için WordPad'ı kullanabilirsiniz. WordPad ile bir belgeyi yazabilir, kayıt edebilir ve eğer yazıcınız varsa bastırabilirsiniz ya da eğer Internet'e bağlı iseniz, yazdığınız yazıyı arkadaşınıza göndereceğiniz bir elektronik postaya ekleyebilirsiniz. D.4-K.1 WordPad İle Bir Belge Yaratmak WordPad'ı başlatmak için, Start menüsüne tıklayın, Programs'ı işaret edin. Buradan Accessories'i işaret edin. WordPad'e tıklayın. WordPad programı başlatıldıktan sonra, yazı alanının sol üst köşesinden başlanarak belge yazılır. Yazma işlemiyle ilgili değişik yazı biçimleri kullanma ve biçimleme olanakları için araç çubukları ve menüler vardır. Metin girişi için ise başlangıç noktasında fare ile tıklanır ya da ok tuşlarıyla gidilir. Yazı yazarken satır bitiminde yazma işlemine devam edilir. WordPad yeni satıra geçmeyi otomatik olarak yapar. Eğer paragraf sona erdiyse, işte o zaman Enter tuşuna basılarak yeni bir paragrafa geçilir. Yazma işleminde hata olursa, Enter tuşunun üzerindeki geri tuşu ile geri dönülür ve hata düzeltilir. Örneğin, Ayşe yazarken yanlışlıkla Ayşr yazdınız. Bu durumda geri tuşuna basarak "r" harfi silinir ve "e" harfi yazılır. Böylece sözcük düzeltilir. D.4-K.2 Seçim Ve Araç Çubukları Yazıların düzenlenmesi, silinmesi, kopyalanması gibi işlemlerden önce, hangi sözcüklerin değiştirileceğini belirlemek için seçim yapmak gerekir. Seçim bir ön işlemdir. Metin seçildikten sonra, istenen işlem yapılır. Bir kelimeyi seçmenin en kolay yolu üzerine fare işaretçisini getirip çift tıklamaktır. Bunu deneyerek bir kelimeyi seçmenin ne kadar kolay olduğunu görebilirsiniz. Seçilen metin kararacak, yani koyu zemin üzerinde beyaz harflerle, negatif biçiminde görünecektir. Peki bu seçimden kurtulmak için ne yapılabilir? Bunu için herhangi bir yere tıklamanız yeterli olacaktır. Seçim kaybolacak ve yazınız yeni seçim ya da işlemler için sizi bekleyecektir. Çalışma ortamında yazma, düzenleme, kayıt vb. tüm işlemler için menüler kullanıldığı gibi, pencerenin üst tarafında bulunan araç çubukları da kullanılabilir. WordPad çalışma ortamında iki araç çubuğu yer alır. Bunlar temel işlemlerde kullanılan Standard araç çubuğu ve biçimleme işlemleri için Formatting araç çubuğudur. Araç çubuklarındaki düğmelere fare ile tıklanarak işlemler kolay biçimde yapılır. Örneğin, bir kelimeyi seçtikten sonra, bold, italik ve underline düğmelerine basarak biçimleme yapabilir, font kutusundaki seçeneklerle yazıtipi değiştirilebilir ya da print düğmesine basılarak belge yazıcıya gönderilebilir. D.4-K.3 Kopyalama ve Taşıma İşlemleri Kopyalama ve taşıma, yazı yazma sırasında çok yapılan bir işlemdir. Bu işlem için önce yine seçim yapmak gerekir. Seçim kopyalanacak yani çoğaltılacak ya da bir yerden bir yere taşınacak olan bir metin parçasının seçilmesi demektir. Bu metin parçası bir kelime, bir cümle, bir satır, bir paragraf ya da metnin tamamından oluşabilir. Metin seçildikten sonra eğer kopyalanacaksa araç çubuğundan Copy düğmesine tıklanır ya da Edit menüsünden, Copy komutu kullanılır. Metin bir yere taşınacaksa kesme işlemi yapılır. Bu işlem için araç çubuğundan Cut düğmesine basılır ya da Edit menüsünden Cut komutu kullanılır. Copy ya da Cut işleminden sonra kopyalama ya da taşıma işleminin tamamlanması için yapıştırma işlemi gerekir. Bu işlem için önce kopyalama ya da taşıma yapılacak hedef seçilir. Bunun için yanıp sönen giriş noktası istenen yere tıklanarak getirilir. Ardından, Araç çubuğundan Paste düğmesine tıklanır ya da Edit menüsünden, Paste komutu kullanılır. D.4-K.4 Sayfa Tasarımı Yapmak Sayfa tasarımı işlemi, yazılan belgenin bastırılacağı kağıdın boyutunu, yerleşimini ve sınırlarının ayarlanmasını sağlar. Sayfa tasarımı için File menüsündeki, Page Setup komutu kullanılır. Kağıt boyutu olarak genellikle A4 yani bildiğimiz fotokopi kağıdı seçilir. Yerleşim olarak isteğe ve duruma göre portrait yani dikey ya da landscape yani yatay seçilebilir. Dikey sayfa kullanımı kağıdın klasik yazı biçiminde kullanıldığı biçimdir. Yatay kullanımda ise özellikle bir tablo, grafik vb. çıktıların alınması için eni daha geniş olan bir kullanım sağlanır. D.4-K.5 Belgeyi Yazdırma Yazdırma işleminin yapılabilmesi için önce bilgisayara bir yazıcının bağlı olması ve kuruluş işleminin yapılmış olması gerekir. Yazdırma işlemi için araç çubuğundaki Print düğmesi ya da File menüsündeki, Print komutu kullanılır. File, Print komutunun ardından istenilen yazıcının seçimi yapılır. Genelde tek bir yazıcı ile çalışıyorsanız, değiştirmenize gerek yoktur. Bu iletişim kutusundaki bir diğer önemli ayar hangi sayfaların yazdırılacağı ve kaç kopya yazdırılacağıdır. Page Range alanındaki All seçeneği tüm sayfaları bastırmak için kullanılır. Bazı durumlarda yalnız belli sayfaları bastırmak isteyebilirsiniz. O zaman Pages from kutusuna başlangıç ve bitiş sayfalarını girmeniz gerekir. Number of copies kutusuna ise yazdırmak istediğiniz kopya sayını girebilirsiniz. D.4-K.6 Belgeyi Kaydetme Yazma işleminin ardından belge daha sonra kullanılacaksa, belli bir adla kayıt edilmelidir. Windows 98'de 255 karaktere kadar uzun dosya adları kullanılabilir ve dosya adında boşluk verilebilir. Belgeyi kayıt etmek için, File menüsünden, Save As komutu seçilir. Save As iletişim kutusunda, File Name kutusuna belge dosyasının adı yazılır. Örneğin, "1998 Satışlar Raporu". WordPad programı, yazdığınız belgeleri Microsoft Word'e uyumlu dosyalar biçiminde kayıt eder. Ancak istenirse Save As Type kutusundan seçilerek daha değişik dosya tiplerinde de saklayabilirsiniz. Ardından Save düğmesine basılır. Belgenin adı pencerenin başlık çubuğunda görünecektir. D.4-K.7 Belge Açma Bir belgeyi yazıp kayıt ettikten bir süre sonra o belgeyi yazdırmak ya da değişiklikler yapmak için tekrar açmak gereksinimini duyabilirsiniz. Bir belgeyi açmak için, File menüsünden, Open komutu tıklanır. Çıkan iletişim kutusundan, istenilen klasör bulunur ve belge seçilir. Genelde belgelerin kaydedildiği klasör My Documents klasörüdür ve Open iletişim kutusu ilk olarak bu klasörü gösterir. Eğer belgeniz My Documents klasöründe değilde, onu bulmanın en kolay yöntemlerinden biri, Look in listesinden seçmektir. Ayrıca en son çalışılan 4 belge, File menüsünün altındaki listede görünecektir. Eğer açmak istediğiniz belge, son çalıştığınız 4 belge içindeyse, buradaki belge adına tıklayarak belgeye daha kolay ulaşabilirsiniz. Ayrıca WordPad ile kayıt ettiğiniz bir belgeyi, Documents menüsünden de seçebilir ve açabilirsiniz. D.5-Paint İle Resim Yapmak Paint programı resimler, çizgiler ya da renklerden oluşan çeşitli çizimler yapabileceğiniz basit bir çizim bir programıdır. Bir logo tasarımı ya da bir krokinin çizimi için kullanabilirsiniz. Ardından bu çizimleri kolayca belgelerinize ekleyebilirsiniz. D.5-K.1 Paint Programını Başlatmak Paint programını başlatmak için, önce Start menüsüne tıklayın, Programs'ı işaret edin. Programs menüsü açılacaktır. Buradan Accessories'i işaretleyin. Paint'e tıklayın. Paint penceresi açılacaktır. D.5-K.2 Basit Bir Çizim Yapmak Paint programı başlatıldığında boş bir çizim ekranı görülür. Bunu boş bir resim kağıdına benzetebilirsiniz. Çalışma ortamının sol tarafında ise araçlar vardır. Bu araçlar kalem, fırça gibi çizim araçlarıdır. Resminizi bu araçları kullanarak yapacaksınız. Çalışma ortamının altında ise renk kutusu görünür. Onlar da aynı fırçanızı batıracağınız boya küplerine benzer. Şimdi basit bir çizim yapalım, Önce fare işaretçisi ile tıklayarak araç seçin. Dörtgen, düz çizgi ya da kalem gibi. Renklerin arasından istediğinizi rengi seçin. Çizimi yapın. Yanlış çizdiğinizde, silgi aracını kullanarak silin. D.5-K.3 Resime Metin Eklemek Bir şekil çizildikten sonra resmi açıklayıcı ya da tamamlayıcı olarak yazılar eklenebilir. Bu işlem için metin aracı kullanılır. Resmimize metin eklemek için, önce metin aracına tıklayın. Sonra fare işaretçisi ile metni yazacağınız yere tıklayın ve metni yazın. Bu arada çıkan araç çubuğundaki düğmeleri kullanarak yazı tipini, büyüklüğünü ve rengini değiştirebilirsiniz. Yazma işlemi bittiğinde boş bir yere tıklayarak metnin yerleşmesini sağlayın. D.5-K.4 Resmin Renklerini Değiştirmek Yapılan şekillerin renklerini değiştirmek için Fill Color aracı kullanılır. Önce kullanmak istediğiniz renk üzerine tıklayın. Ardından Fill Color aracına tıklayın. Şimdi yapmanız gereken, rengini değiştirmek istediğiniz şeklin üzerine tıklamaktır. Bu işlemi istediğiniz kadar ve istediğiniz renklerle tekrar tekrar yapabilirsiniz. D.5-K.5 Resmi Kaydetmek Çizim işlemi bittikten sonra çiziminizi daha sonra kullanmak istiyorsanız, kaydetmeniz gerekir. Bu işlem için File menüsünden Save As. komutuna tıklayın. Çıkan iletişim kutusuna dosya için bir ad verin ve ardından Save düğmesine basın. D.5-K.6 Resmi Tekrar Açmak Daha önce çizdiğiniz ve tekrar görmek ya da değiştirmek istediğiniz resimleri açmak için, File menüsünden, Open komutu kullanılır. Çıkan iletişim kutusundaki listeden resmin adı seçin ve Open düğmesine basın. Eğer son çalıştığınız 4 resimden birini açmak istiyorsanız, File menüsünün, altındaki son çalışılan resimleri gösteren listeyi kullanabilirsiniz. D.5-K.7 Resmi Yazdırmak Yapılan çizimin yazıcıdan çıktısını almadan önce Print PreView komutu ile görüntüleyerek kağıt üzerinde nasıl görüneceğinin kontrolünü yapmanız yararlı olacaktır. Baskı ön izleme için, File menüsünden, Print PreView komutunu seçin. Burada görülen durum, resminizin yazıcıdan çıktığında nasıl görüneceğidir. Baskı ön izlemenin ardından, Close düğmesine tıklayarak çizim ekranına geri dönün. Şimdi File menüsünden, Print komutuna tıklayın. Çıkan iletişim kutusundan kaç kopya istediğinizi seçtikten sonra, resminizi OK düğmesine tıklayarak yazdırabilirsiniz. D.5-K.8 Görünüm Seçenekleri View menüsünde yer alan Zoom menüsü kullanılarak, çizimler daha büyük ya da küçük gösterilebilirler. Resminize daha yakından bakmak için önce View menüsünden, Zoom seçeneğini işaret edin. Çıkan yan menüden, Large Size komutuna tıklayın. Bu geniş görünümde yeni bir çizim yapılabileceği gibi, çizilmiş olan bir nesnenin üzerinde düzeltmeler de yapılabilir. Örneğin, çizilmiş olan bir nesnenin kenar hatlarının düzenlenmesi için bu görünüm idealdir. D.6-Internet Explorer 4 Web sayfalarına göz atmak ya da onları "taramak" için bir Web tarayıcı uygulamasına ihtiyacınız vardır. Microsoft'un Web tarayıcısı, Windows 98 içinde bütünleşik halde gelen Internet Explorer 4.0 uygulamasıdır. Bu derste Internet Explorer uygulamasının başlatılmasını, yeniliklerini ve verimli bir biçimde kullanımını göreceksiniz D.6-K.1 Internet Explorer Uygulamasını İlk Defa Başlatmak Internet Explorer uygulamasını başlatmak için, masaüstündeki Internet Explorer simgesine ya da Quick Launch araç çubuğundan, Internet Explorer düğmesine tıklayın. Görünen Internet Connection Wizard iletişim kutusunda, üç ayrı seçeneğiniz vardır. İlk seçenek eğer bir internet servis sağlayıcınız yoksa, size bir internet servis sağlayıcı bulup, yeni bir account açmanızı sağlar. İkinci seçenek, internet'e daha önce varolan bir internet hesabını kullanarak ya da ağ üzerinden bağlanmanızı sağlar. Son seçenek ise, zaten daha önce bir internet ayarı yapıldığını ve bir şey değiştirmek istemediğinizi belirtir. İkinci seçeneği, yani modem ya da ağ ile bağlantı seçeneğine tıkladıktan sonra, Next düğmesine tıklayarak, diğer adıma geçin. Bu adımda, internet bağlantısının ağ üzerinden mi, yoksa modemle mi yapılacağını seçmelisiniz. Phone Line seçeneğini işaretleyip, Next düğmesine tıklayın. Görünen Phone Number iletişim kutusunda, Area Code ve Telephone Number kutusuna ise servis sağlayıcınızın size verdiği telefon numarasını yazın. Ardından Next düğmesine tıklayın. User Name and Password adımına ise, yine internet servis sağlayıcınız tarafından verilen kullanıcı adınızı ve parolanızı girin. Advanced Settings adımında No seçeneğini seçin. Next düğmesine basın. İnternet bağlantınız için bir ad verin. Örneğin servis sağlayıcınızın adı olabilir. Next düğmesine tıklayın. Mail, News ve Internet Directory Service adımlarını, şimdilik No seçeneği ile geçin. Bu ayarları ileriki derslerde yapacaksınız. Finish düğmesine tıklayarak ayar işlemini bitirin. Dial-Up Connection iletişim kutusu görünecek ve sizden parolanızı isteyecektir. Password kutusuna internet servis sağlayıcınızın size verdiği parolayı yazın. Save Password seçeneğini işaretlerseniz bir daha bu parolayı yazmak zorunda kalmazsınız. Connect düğmesine tıklayın. İnternete bağlantı kurulduktan sonra, Internet Explorer uygulaması başlatılır ve varsayılan başlangıç sayfası yüklenir. Internet Explorer uygulamasını kapatmak için, Close düğmesine tıklayın. İnternet servis sağlayıcınızla olan bağlantıyı koparmak isteyip istemediğinizi soran iletişim kutusunda Yes düğmesine tıklayarak bağlantıyı koparın. D.6-K.2 Internet Explorer'ı Kullanmak Internet Explorer uygulamasını başlatmak için, Quick Launch araç çubuğu üzerindeki düğmesine tıklayın. Internet Explorer başlangıç sayfasını yükleyecektir. Başka bir Web sitesine bağlanmak için, adres kutusuna tıklayın ve bir Web adresi yazın. Burada örnek olarak Microsoft'un Web sitesi olan www.microsoft.com adresini yazıyoruz. Adresi yazmayı bitirdiğinizde klayyeden Enter tuşuna basın. Internet Explorer yeni Web sayfasına bağlanacak ve içeriği gösterecektir. Web sayfası üzerinde herhangi bir hyperlink üzerine tıklayın. Internet Explorer otomatik olarak bağlantılı Web sayfasına geçiş yapacaktır. Bir önceki sayfaya dönmek için, araç çubuğu üzerinden Back düğmesine tıklayın. Tekrar bir sonraki sayfaya geçmek için ise Forward düğmesine tıklayın. Başlangıç sayfasına dönmek için ise Home düğmesine tıklayın. Back ve Forward düğmelerinin yanındaki aşağı ok düğmeleri bir liste çıkartarak önceki sayfaları ve geri geldiğiniz sayfaları listeler. Gözden Geçirme: D.6-K.3 Web Sayfalarını Durdurmak ve Tazelemek Bazen içinde resim içeren Web sayfalarını yüklemek için, uzun bir zaman gerekebilir. Eğer sayfanın yüklenmesini beklemekten sıkıldıysanız, bir düğmeye tıklayarak bu işlemi durdurabilirsiniz. Ayrıca bir bölümü yüklenmiş bir Web sayfasının devamını yüklemek istiyorsanız Internet Explorer bunu da yapacaktır. Sayfanın yüklenmesinin çok zaman aldığını düşünüyorsanız ya da beklemekten sıkıldıysanız, Stop düğmesine tıklayın. Daha önce yüklenmesi yarıda kesilen bir sayfayı tekrar yüklemek için ise, Refresh düğmesine tıklayın. D.6-K.4 Sık Kullanılanlar Listesine Bir Web Adresi Eklemek Beğendiğiniz bir Web sayfası bulduğunuzda, bu sayfayı Internet Explorer sık kullanılanlar listesine ekleyin. Bu özellik sayesinde, sayfanın adresini tekrar yazmadan, liste içinden seçerek ulaşabilirsiniz. Sık kullanılanlar listesine eklemek istediğiniz sayfaya gidin. Bu örnekte Microsoft'un Web sayfasına daha hızlı ve kolay erişmek için, onu sık kullanılanlar listesine ekliyoruz. Favorites menüsünü açarak, Add to Favorites komutuna tıklayın. Add Favorites iletişim kutusu göründüğünde, No seçeneğini işaretleyin. Buradaki Name kutusuna tıklayarak, sayfa için kullanılacak adı değiştirebilir ve yeni bir ad girebilirsiniz. Ardından Create In düğmesine tıklayın. Varolan klasörlerden birini seçebilir ya da New Folder düğmesine tıklayarak yeni bir klasör yaratabilirsiniz. Yeni klasörümüze kısayollarım adını verelim. Kısayolun hangi klasöre yerleştirileceğini seçtikten sonra, OK düğmesine tıklayın. D.6-K.5 Sık Kullanılanlar Listesine Ulaşmak Sık kullanılanlar listesini kullanarak, beğendiğiniz Web sayfalarına daha kolay ulaşabilirsiniz. Favorites düğmesine tıklayın. Internet Explorer otomatik olarak iki pencereye ayrılacaktır. Sol tarafta listeyi görebilirsiniz. Favorites penceresinden, istediğiniz klasöre tıklayarak içindeki listeye ulaşın. Kısayola tıklandığında, Web sayfası sağ pencerede görünür. Tekrar Favorites düğmesine tıklayarak sol pencerenin kapanmasını sağlayın. D.6-K.6 Sık Kullanılanlar Listesini Düzenlemek Sık kullanılanlar listesine çok fazla kısayol eklerseniz, liste çok karışık hale gelebilir. Bunu önlemek için, listeyi klasörler halinde düzenlemelisiz. Örneğin, özel, dergiler, oyun ya da başvurular gibi. Kısayolları düzenlemek için, Favorites menüsünü açarak, Organize Favorites komutunu tıklayın. Yeni bir klasör yaratmak için, araç çubuğu üzerindeki Create New Folder düğmesine tıklayın. Bir kısayolu başka bir klasöre taşımak için, kısayolu seçin ve Move düğmesine tıklayın. Hedef klasörü seçin. OK düğmesine tıklayın. Bunlara ek olarak taşıma işlemini, sürükleme yöntemiyle de yapabilirsiniz. Bir kısayolun adını değiştirmek için, Rename düğmesini kullanın. Bir kısayolu silmek için ise, Delete düğmesine tıklayın. D.6-K.7 History Listesini Kullanmak Internet Explorer ziyaret ettiğiniz tüm Web sayfalarını izler ve kaydını tutar. Bu kayıtları History penceresini açarak görebilirsiniz. History listesine ulaşmak için araç çubuğundan, History düğmesine tıklayın. Internet Explorer penceresi, otomatik olarak iki pencereye ayrılır. Daha önce ziyaret edilen sayfa ve sitelerin listesi sol pencerede görünecektir. Bu liste günlere göre sıralanmıştır. Tekrar görmek istediğiniz sayfanın bulunduğu günün klasörünü tıklayın. Bu klasörün içeriği açılacaktır. İstediğiniz bağlantıya tıklayın. Sayfa sağ pencereye yüklenecektir. History penceresini gizlemek için, History düğmesine tekrar basın. Internet Explorer bu sayfaları yirmi gün listede tuttuktan sonra otomatik olarak siler. Bu süreyi uzatmak ya da kısaltmak için, View menüsünden, Internet Options komutuna tıklayın. General sekmesine geçin, History kısmından, Days to Keep Pages in History seçeneğinden istediğiniz gün sayısını girin. Bu örnekte History listesinde kalma süresi 30 gün yapıyorum. Ardından OK düğmesine tıklayın. D.6-K.8 İnternet Üzerinde Arama Yapmak İnternet üzerindeki milyonlarca sayfa içindeki bir bilgiyi bulmak için en çok kullanılan metod arama makinelerini kullanmaktır. Bu arama makineleri sayfaları organize edilmiş ve katalog haline getirilmiştir. Internet Explorer bu arama makinelerinden Yahoo!, Lycos ve Alta Vista gibi en güçlü olanlarına ulaşmak için kendi arama penceresini kullanır. Bu pencereye ulaşmak için, Search düğmesine tıklayın. Sol tarafta Türkçe Search penceresi açılacaktır. Bu penceredeki, arama altyapısı listesinden istediğiniz arama makinesini seçin. Varsayılan arama makinesi Internet Explorer tarafından otomatik olarak rastgele seçilir. Ara kutusuna aramak istediğiniz kelime ya da konuyu yazın ve Ara düğmesine tıklayın. Sonuçlar, Search penceresinde liste halinde görünecektir. Bu listeden istediğinize tıklayın. Sayfa sağ pencereye yüklenecektir. Search penceresini kapatmak için, Search düğmesine tekrar basın. D.6-K.9 Web Sayfalarını Tam Ekran Görmek Internet Explorer Web sayfalarını, tüm masaüstünü kullanarak görebilmenizi sağlayan bir özelliğe de sahiptir. Full-screen adı verilen bu özelliği kullanmak için, Internet Explorer araç çubuğundan, Fullscreen düğmesine tıklayın. Gördüğünüz gibi Internet Explorer'ın araç çubuğu dışında herşey gizlenir. Internet Explorer Fullscreen modundayken, normal işlemlerinize devam edebilirsiniz. Eski duruma dönmek için, Fullscreen düğmesine tekrar basın. D.6-K.10 Web Sayfalarına Üye Olmak (Subscription) Genelde bir Web sayfasının içeriğinin değişip değişmediğini görmek için, o sayfaya gidip bakmanız gerekir. Ama Internet Explorer'ın Subscription özelliğini kullanarak sayfaya gitmeden, bir uyarı mesajı ile sayfanın değiştiğini anlayabilirsiniz. Bir Web sayfasına üye olmak için, önce istediğiniz sayfaya gidin. Favorites menüsünden, Add to Favorites komutuna tıklayın. Add Favorite iletişim kutusu çıktığında, ortadaki Yes seçeneğini işaretleyin. Bu seçenek sayesinde üye olunan web sayfası değiştiğinde size haber verilir. Eğer diğer Yes seçeneğini işaretlerseniz, üye olduğunuz sayfa değiştiğinde otomatik olarak bilgisayarınıza yüklenir. Customize düğmesine tıklayın. Subscription Wizard iletişim kutusundan, eğer değişikliklerin size e-mail ile bildirilmesini istiyorsanız, Yes seçeneğini seçin. Şimdilik No seçeneğine tıklayarak, Next düğmesine tıklayın. Eğer site bir parola gerektiriyorsa girin, böyle bir gereksinim yoksa, No seçeneğine tıklayın ve Finish düğmesine tıklayarak işlemi bitirin. Ardından OK düğmesine tıklayın. Üye olduğunuz sayfaları görmek için, Favorites menüsünü açın, Manage Subscriptions komutuna tıklayın. Subscriptions penceresinden, görmek istediğiniz sayfaya tıklayın. Sayfa Internet Explorer penceresinde görünecektir. D.6-K.11 Web Sayfasındaki Resimleri Kaydetmek İnternet üzerinde bir çok ilginç resim içerir. Internet Explorer bu resimleri birkaç fare tıklamasıyla kendi kullanımınız için almanıza olanak tanır. Bir Web sayfasında sabit diskinize kaydetmek istediğiniz bir resim gördüğünüzde; Resmi bir dosya olarak kaydetmek için, resmin üzerine gelip, farenin sağ düğmesine tıklayın. Çıkan menüden, Save Picture As komutunu seçin. Save Picture iletişim kutusunda, dosyaya bir ad verin ve kaydetmek istediğiniz yeri seçin, ardından Save düğmesine tıklayın. Resmi masaüstüne duvar kağıdı olarak kaydetmek için ise, resim üzerinde farenin sağ düğmesine tıklayın, çıkan menüden Set as Wallpaper komutunu seçin. NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için www.farukcubukcu.com adresine bakınız. D.6-K.12 Web Sayfalarının HTML Kodlarını Görmek Eğer kendi Web sayfalarınızı yaratmak istiyorsanız, internet üzerindeki Web sayfalarının oluşturulmasında kullanılan HTML kodlarını incelemek en iyi yoldur. HTML kodunu görmek istediğiniz sayfaya gidin. View menüsünden, Source komutunu ya da sayfa üzerinde sağ tuşa bastığınızda çıkan menüden, View Source komutunu seçin. Web sayfasının HTML kodu, NotePad uygulaması kullanılarak açılacaktır. İsterseniz bu kodları bir dosya olarak kaydedebilir ya da istediğiniz değişiklikleri yapabilirsiniz. D.6-K.13 Content Advisor Özelliğini Kullanmak Bazı Web siteleri, bazı aile üyeleri için uygun olmayabilir. Bu uygunsuz Web sitelerine erişimi engellemek için, Internet Explorer Content Advisor özelliğini kullanabilirsiniz. View menüsünden, Internet Options komutunu seçin ve Content sekmesine geçin. Content Advisor kısmındaki Enable düğmesine tıklayarak bir yönetici parolası girin. Content Advisor iletişim kutusu göründüğünde, Ratings sekmesine geçerek bir kategori seçin. Kategoriyi seçtikten sonra, çıkan ayar düğmesini sağ doğru çekerek toleransı arttırın ya da sola çekerek toleransı azaltın. Bitirdiğinizde OK düğmesine tıklayın. OK düğmesine tıklayarak Internet Options iletişim kutusunu kapatın. Content Advisor özelliği aktif durumda iken, tolerans düzeyini aşmayan siteleri ziyaret edebilirsiniz. Toleransı aşan bir siteye girmeye çalıştığınızda ise, Content Advisor özelliğinin açık olduğunu ve bu siteye girmenize izin vermeyeceğini belirten bir mesaj görünür. Content Advisor özelliğini aktif durumdan çıkarmak için, Internet Options iletişim kutusuna dönün ve Disable düğmesine tıklayın. Parolayı girin ve OK düğmesine tıklayın. D.6-K.14 Internet Explorer ile Offline Çalışmak Internet Explorer internete bağlı olmadan da Web sayfalarını görmenize olanak sağlar. Bu özelliğe Offline tarama denir. Offline tarama özellikle, üye olduğunuz sayfaları daha sonra görmek amacıyla bilgisayarınıza yüklediyseniz çok işe yarayacaktır. Quick Launch araç çubuğu üzerinden Internet Explorer düğmesine basarak, Internet Explorer uygulamasını başlatın. Çıkan iletişim kutusundan, Stay Offline düğmesine tıklayın. Internet Explorer'ın başlık çubuğunda (Working Offline) yazısı görünecektir. Artık daha önce ziyaret ettiğiniz tüm Web sayfalarını, History düğmesine basıp, çıkan listeden tıklayarak tekrar görebilirsiniz. Buna ek olarak, üye olduğunuz ve otomatik yüklenen sayfaları da görebilirsiniz. Internet Explorer'ı offline taramadan çıkarmak için, File menüsündeki, Work Offline komutuna tekrar tıklamanız yeterli olacaktır. D.6-K.15 Internet Explorer Kullanarak Masaüstünü Taramak Internet Explorer yalnız Web sayfalarını görmek için kullanılmaz. İsterseniz bilgisayarınızın içinde de tarama yapabilirsiniz. Bu işlem bir kaç değişik yöntemle yapılabilir. Adres kutusuna "c:\" yazıp Enter düğmesine tıklayarak sabit diskinize ulaşabilirsiniz. Tam yolu yazarak istediğiniz yere doğrudan gidebilirsiniz. Örneğin, c sürücüsündeki, Windows klasöründeki, desktop klasörü. Adres kutusuna My Computer yazarak, Internet Explorer penceresini, My Computer penceresi haline dönüştürebilirsiniz. D.6-K.16 My Computer İle İnternet Üzerinde Tarama Yapmak Internet Explorer uygulamasını kullanarak sisteminizin içini görebildiğiniz gibi, My Computer'ü kullanarak da internet üzerinde tarama yapabilirsiniz. My Computer penceresindeki adres kutusuna bir Web adresi yazın ve Enter düğmesine tıklayın. Web sayfası, My Computer penceresi içinde görüntülenecektir. Adres kutusuna yeni Web adresleri yazarak taramaya devam edebilir, sayfa üzerindeki hyperlink'lere tıklayarak yeni Web sayfalarına geçebilir ya da adres kutusuna My Computer yazarak eski hale geri dönebilirsiniz. D.7-Web Channels Windows 98 in en güzel özelliklerinden biri de, internet üzerinden masaüstünüze bilgi aktaran Active Channel teknolojisidir. Bu teknoloji sayesinde, internet üzerinde içerik sunan bir servis sağlayıcının, belirlenen zamanlarda bilgisayarınıza bilgi göndermesi sağlanır. D.7-K.1 Web Channel'ların Kullanımı Windows 98 ilk kurulduğunda Channel Bar değişik firmaların simgeleriyle oluşturulan düğmeler şeklinde ekranda görünür. Eğer ekranda görünmüyorsa, Masaüstüne farenin sağ düğmesiyle tıklayın ve çıkan menüden Properties komutunu seçin. Çıkan Display Properties iletişim kutusundan, Web sekmesine geçin. View My Active Desktop as a Web Page listesinden, Internet Explorer Channel Bar seçeneğine, ardından OK düğmesine tıklayın. Channel Bar, masaüstünde sağ tarafta görünecektir. Channel Bar'ı görüntülemeyi denemeden önce, Windows 98 in Active Desktop özelliğinin açık olduğuna emin olun, Active Desktop özelliği açık değilse Channel Bar görüntülenmez. D.7-K.2 Yeni Bir Channel Bulmak Windows 98 Channel Bar üzerinde, daha önceden belirlenen değişik tiplerde içerik sunan ve Web sunucularını temsil eden düğmelerden channel'lara bağlı düğmeler vardır. Eğer isterseniz bu channel'lara yenilerini ekleyebilirsiniz. Channel Bar üzerinden, Channel Guide düğmesine tıklayın. Bu düğme sizi Microsoft Channel Guide Web sayfasına bağlar. Bu sayfada, örneğin Akıcı Ortam Kanallarını seçelim. Daha sonra çıkan listeden bir kanalı test etmek için, üzerine tıklayalım. Her kanalın abone olma işlemleri farklı olmasına rağmen, genelde bir seçenek çıkarak, bu channel'e abone olma olanağı sağlar. Add Active Channel düğmesine tıkladığınızda çıkan iletişim kutusudan, OK düğmesine tıklayın. Bir channel 'e abone olduğunuzda, o channel'ı temsil eden bir düğme otomatik olarak, Channel Bar üzerinde görünecektir. D.7-K.3 Bir Active Channel'e Kayıt Olma Bir kanala kayıt olduğunuzda, yeni içerikler, belirlenen zamanlarda bilgisayarınıza otomatik olarak yüklenir. Bir kanala kayıt olmak için; Channel Bar üzerinden, istediğiniz düğmeye basın. Normal Windows masaüstü, kanalları görmenizi sağlayacak olan Active channel Viewer ile değiştirilir. Bir kanal ilk defa görüntülendiğinde, o kanala ait kayıt seçenekleri ile karşılaşacaksınız. Ekrandaki açıklamaları okuyarak kayıt olun. Modify Channel Usage iletişim kutusu çıktığında, bu kanala kayıt olmak istemiyorsanız, No seçeneğini işaretleyin. İlk 'Yes' seçeneği, yeni içerik oluşturulduğunda size haber verilmesini istediğinizde seçilmelidir. Diğer seçenek ise, tüm yeni bilgilerin otomatik olarak bilgisayarınıza yüklenmesini sağlayacaktır. Bu iki abone olma seçeneklerinden hangisini seçerseniz seçin, Customize düğmesine tıklayarak Channel Subscription Wizard iletişim kutusuna geçin. İçeriğin nasıl alınacağını seçmeniz gereken bu adımda yenilikleri e-mail mesajı ile haber almak istiyorsanız Yes seçeneğini işaretleyin ve Finish düğmesine tıklayarak Modify Channel Usage iletişim kutusuna geri dönün. OK düğmesine tıklayarak kayıt işlemini bitirin. D.7-K.4 Channel'ın Özelliklerini Değiştirme Eğer daha önce kayıt olduğunuz bir kanalla ilgili özellikleri değiştirmek isterseniz Favorites menüsünden Manage Subscriptions komutunu seçin. Çıkan Subcriptions penceresinden, özelliklerini değiştirmek istediğiniz kanalın üzerine, farenin sağ düğmesiyle tıklayın. Çıkan menüden Properties komutuna tıklayarak, Properties iletişim kutusunun çıkmasını sağlayın. Bir kanala olan kaydı iptal etmek için, Unsubscribe düğmesine tıklayın. Eğer yeni içeriğin bilgisayarınıza geliş biçimini değiştirmek istiyorsanız, Receiving sekmesine geçin ve buradan istediğiniz değişiklikleri yapın. Yeni içeriğin alınma zamanı ile ilgili değişiklikler yapmak istiyorsanız, Schedule sekmesine geçerek ayarlarınızı yapın. Değişiklikleri onaylamak için OK düğmesine tıklayın. D.7-K.5 Active Channel Viewer'i Kullanmak Kanallar aslında Internet Explorer uygulamasının tam ekran kullanımı olan, Active Channel Viewer kullanılarak izlenir. İstediğiniz kanalları görüntülemek için, Channel Bar üzerinden istediğiniz düğmeye basın. Normal Windows masaüstü, Active Channel Viewer uygulaması ile kaplanır. Her kanalın değişik bir yapıya sahip olmasından dolayı, içeriğe ulaşmak için farklı işlemler yapmanız gerekebilir. Başka bir kanala geçmek için, ekranın sol tarafındaki Channel Bar üzerinden istediğiniz düğmeye basın. Active Channel Viewer uygulamasını simge haline getirmek için, araç çubuğu üzerindeki Minimize düğmesine tıklayın. Active Channel Viewer uygulamasını kapatmak için ise, ekranın en sağ üst tarafındaki Close düğmesine tıklayın. D.8-Outlook Express ile E-mail Gönderme ve Alma E-mail bir bilgisayardan, diğer bir bilgisayara internet üzerinden mesaj göndermenin bir şeklidir. E-mail mesajları daha çok kelime işlemcilerin belgelerine benzer ve bilgisayarınızın modemini ve telefon hatlarını kullanarak iletilir. Bir e-mail mesajı gönderdiğinizde, bu mesaj bilgisayarınızdan internet servis sağlayıcınıza ve oradan internete ulaşır ve ardından internete bağlantısı olan alıcıya varır. Bütün yapmanız gereken Outlook Express uygulamasını kullanarak e-mail'i hazırlamak ve Send düğmesine basmaktır. İşlemlerin otomatik yürümesi sizin yazacağınız e-mail adresinin doğru olmasına da bağlıdır. Bir e-mail adresi 3 parçadan oluşur. Kullanıcının "log-in" adı, @ işareti ve kullanıcının "domain" adıdır. Domain adı genelde internet servis sağlayıcısının adıdır. NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için www.farukcubukcu.com adresine bakınız. D.8-K.1 Outlook Express'i Düzenlemek Eğer internet bağlantınızı ayarlamak için Internet Connection Wizard uygulamasını kullandıysanız, Outlook Express ile herhangi bir ayar yapmanız gerekmez. Eğer Internet Connection Wizard uygulamasını kullanmadıysanız, Outlook Express uygulamasını kendiniz ayarlamak zorundasınız. Bunun için, Quick Launch araç çubuğundan, Outlook Express düğmesine tıklayarak uygulamayı başlatın. Tool menüsünden, Accounts komutunu seçin. Internet Accounts iletişim kutusundan, Mail sekmesine geçin, Add düğmesine ve Mail seçeneğine tıklayın. Outlook Express, Internet Connection Wizard'ın mail ile ilgili olan bölümünü çalıştırır. Buraya adınızı girin ve Next düğmesine tıklayın. Internet E-Mail Address iletişim kutusu göründüğünde, internet servis sağlayıcınız tarafından size verilen e-mail adresinizi girin. Next düğmesine tıklayın. E-Mail Server Names iletişim kutusuna yine internet servis sağlayıcınız tarafından verilen sunucu adreslerini girin. Next düğmesine tıklayın. Internet Mail Logon iletişim kutusu ekrana gelir. İnternet servis sağlayıcınız tarafından verilen account adınızı ve parolasını girin ve ardından Next düğmesine tıklayın. Friendly Name iletişim kutusuna, kendi kullanımınız için bu e-mail account'unu temsil edecek olan bir ad girin. Next düğmesine tıklayın. Choose Connection Type iletişim kutusu göründüğünde, internete bağlanmak için modeminizi ve telefon hatlarını kullanıyorsanız, Connect Using My Phone Line seçeneğini, bağlantıyı bir ağ üzerinden yapıyorsanız, Connect Using My Local Area Network seçeneğini işaretleyin. Next düğmesine tıklayın. Eğer modem bağlantısını seçtiyseniz, Choose Modem iletişim kutusunda modeminizi liste içinde bulun ve Next düğmesine tıklayın. Dial-Up Connection iletişim kutusundan, bağlantınızın adını listeden seçin. Next düğmesine tıklayın. Congratulations iletişim kutusu ekrana geldiğinde Finish düğmesine tıklayarak ayar işlemini bitirin. Eğer birden fazla e-mail adresiniz varsa, her e-mail hesabı için aynı adımları tekrarlamanız gerekir. D.8-K.2 Yeni Bir E-Mail Mesajı Yaratmak E-mail mesajlarınızı Outlook Express uygulamasını kullanarak yazdığınızda, yazım kılavuzu ya da biçimleme gibi özelliklerden yararlanabilirsiniz. Yeni bir e-mail mesajı yaratmak için; Araç çubuğundan Compose Message düğmesine tıklayın. New Message penceresindeki To: kutusuna alıcının e-mail adresini, Cc: kutusuna ise, mesajın bir kopyasını alması gereken kullanıcının adresini yazın. Kutuların içine birden fazla adres yazmanız gerekiyorsa, adresler arasında noktalı virgül ( ![]() Ayrıca Address Book düğmesine tıklayarak adres listesinden bir kayıt girebilirsiniz. Subject alanına mesajın konusunu girin ve mesaj alanına tıklayarak mesajınızı yazın. Mesajınızı normal metin ya da HTML biçiminde gönderebilirsiniz. Eğer HTML biçimini seçerseniz araç çubuğundaki düğmeleri kullanarak metninize biçim verebilirsiniz. Mesajlara eklenen bu yazı biçimleri, mesajı alan kullanıcının Outlook Express ya da Exchange Mail uygulamalarını kullanıyorsa çalışır. Mesaj diğer uygulamalarla alınırsa metin biçimleri kaybolur. Eğer mesajı HTML biçiminde gönderiyorsanız, arkaplan rengi verebilir ya da grafik ekleyebilirsiniz. Arkaplan rengi verebilmek için, Format menüsünden, Background komutunu seçin. Ardından Color listesinden bir renk seçin. Eğer bir arkaplan resmi eklemek istiyorsanız, yine Format menüsünden, Background komutunu seçin ve ardından picture komutuna tıklayın. Arkaplan olarak kullanmak istediğiniz resmin adını yazın ya da Browse düğmesine basarak resminizi bulun ve OK düğmesine basın. Mesajınızı tamamladığınızda, Send düğmesine tıklayarak mesajı Outbox içine gönderin. Siz Send and Receive düğmesine basana kadar mesajınız Outbox içinde gönderilmeyi bekleyecektir. D.8-K.3 Mesaj Gönderme ve Alma Outlook Express mesajları almak için Inbox, yazdığınız ancak henüz göndermediğiniz mesajlar için ise Outbox klasörlerini kullanır. Yeni mesajları almak ve bekleyen mesajları göndermek için, Send and Receive düğmesini kullanmanız gerekir. Bir mesajı yazdıktan sonra send düğmesine basmak, mesajı yalnızca Outbox klasörüne gönderir. Siz Send and Receive düğmesine basana kadar mesajlar Outbox klasörü içinde bekler. Outlook Express araç çubuğundan, Send and Receive düğmesine tıklayın. Outlook Express otomatik olarak, bekleyen mesajları gönderir ve size gelen mesajları alır. Gözden Geçirme: E-mail gönderme ya da alma işlemi sırasında bir hata oluşuyor ve işlem tamamlanamıyor. Bu hata genellikle e-mail adresinin ya da parolasının yanlış yazılmasından meydana gelir. İnternet servis sağlayıcınızdan aldığınız kağıtlardaki e-mail POP server, mail account ve parolanızı tekrar kontrol edin. D.8-K.4 E-mail Mesajlarını Okumak Size gelen e-mail mesajları Outlook Express'in Inbox klasörü içinde saklanır. Okunmak için bekleyen tüm mesajlar, mesaj penceresinde görünür. Okumak istediğiniz mesajın üzerine tıklayınca, mesaj önizleme penceresinde görünecektir. Eğer mesajı kendi penceresinde görüntülemek istiyorsanız, mesajın üzerine çift tıklayın. D.8-K.5 E-mail Mesajlarına Cevap Vermek E-mail mesajlarına cevap yazmak bir düğmeye basmak kadar kolaydır. Mesaj penceresinden cevap yazmak istediğiniz mesaja tıklayın. Araç çubuğundan Reply to Author düğmesine tıklayın. Yeni çıkan pencerenin To: kutusuna mesajı gönderenin e-mail adresi otomatik olarak yazılacaktır. Subject kutusunda ise orijinal mesajın konusu referans olarak görünür. Asıl mesaj ise, metin alanında yer alır. Cevabınızı bu alana yazın. Send düğmesine tıklayarak, mesajı Outbox klasörüne gönderin. D.8-K.6 Mesajların İçine Eklenen Dosyaları Okuma Mesajlara dosya eklemek, dosyaları internet üzerinden göndermenin bir şeklidir. İçine dosya eklenmiş bir mesaj aldığınızda, bu dosyaları açabilir ya da istediğiniz yere kaydedebilirsiniz. Eğer bir mesajın içinde eklenmiş dosya varsa, mesajın başlığında şu şekilde bir ataç şekli görünecektir. Bu dosyayı açmak ya da sabit diskin istediğiniz bir yerine kaydetmek için; Mesaj penceresinden, içine dosya eklenmiş mesaja çift tıklayın. Mesaj ayrı bir pencere içinde açılacaktır. Eklenen dosya, mesajın alt tarafındaki ayrı bir bölümde bir simge halinde görünür. Dosyayı açmak için, simge üzerinde farenin sağ düğmesine tıklayın ve çıkan menüden, Open komutunu seçin. Bu dosyayı sabit diske kaydetmek için ise, simgenin üzerine farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra, Save As komutuna tıklayın. Save Attachment As iletişim kutusundan, kaydetmek istediğiniz yeri bulduktan sonra, Save düğmesine tıklayın. D.8-K.7 E-mail Mesajına Bir Dosya Eklemek İnternet üzerinden bir başka kullanıcıya dosya göndermenin en kolay yolu, dosyayı e-mail mesajına eklemektir. Bir önceki derste anlatıldığı gibi mesajınızı oluşturun. Araç çubuğundan, Insert File düğmesine tıklayın. Insert Attachment iletişim kutusundan, eklemek istediğiniz dosyayı bulun ve Attach düğmesine tıklayın. Eklenen dosya mesajın alt tarafında yeni bir kısım içinde simge halinde görünür. Send düğmesine tıklayarak, mesajın Outbox klasörüne gitmesini sağlayın. D.8-K.8 Mesajlara İmza ve Şablon Ekleme Outlook Express mesajlarınıza önceden belirlenen arkaplan ve metinleri otomatik olarak ekleyebilir. Bu özelliği kullandığınızda yaratılan şablon, yeni yaratacağınız mesajlar için bir taban oluşturacaktır. Bu tabanın en önemli parçası, iki ya da üç satırdan oluşan ve gönderenin kimliğini gösteren mesajın son satırlardır. Tools menüsünden, Stationery komutunu seçin. Çıkan iletişim kutusundan, Mail sekmesine geçin. Yeni mesajlar için kullanılacak arkaplan resmini seçmek için, This Stationery seçeneğine ve ardından Select düğmesine tıklayın. Select Stationery iletişim kutusundaki, Stationery listesinden birini seçin. Seçilen resmi önizleme penceresinde görebilirsiniz. Resmi seçtiğinizde OK düğmesine tıklayarak, Stationery iletişim kutusunun, Mail sekmesine geri dönün. E-mail mesajlarınıza imza eklemek için ise, Signature düğmesine tıklayın. Add this signature seçeneğine tıklayarak, imzanın bundan sonraki tüm mesajlarda görünmesini sağlayın. Text bölümüne imza olarak kullanılacak metni girin. Bitirdiğinizde OK düğmesine tıklayın. Tekrar OK düğmesine tıklayın. Artık göndereceğiniz mesajların hepsinde otomatik olarak imzanız yer alacaktır. D.8-K.9 Address Book İçine Adres Ekleme Address Book herkesin adresini ve bilgilerini tutmanın kolay bir yoludur. Address Book içine yeni bir adres eklemek için, Address Book düğmesine ya da Tools menüsünden Address Book seçeneğine tıklayın. Aslında Address Book uygulamasına, Outlook Express olmadan da ulaşabilirsiniz. Start düğmesine tıklayın, Programs'ı ve Internet Explorer'ı işaretleyin, ardından Address Book komutunu seçin. Address Book penceresi göründüğünde, New Contact düğmesine tıklayın. Bu Properties iletişim kutusunu açacaktır. Personal sekmesine geçin ve kişinin adını, soyadını girin. Kişinin e-mail edresini Add New kutusuna yazdıktan sonra, Add düğmesine tıklayın. Bu kişinin birden fazla e-mail adresi varsa aynı işlemleri yaparak aşağıdaki listeye ekleyin. Home sekmesine geçerek kişinin ev adresini ve telefon bilgilerini girin. Buraya örnek bilgiler girelim. Business sekmesine geçin ve kişinin şirketini ve işle ilgili bilgilerini girin. Buraya da örnek bir firma adı girelim. En son olarak Other sekmesine geçerek, bu kişiyle ilgili ek bilgi ve notları girin. OK düğmesine tıklayarak işlemi bitirin. Yeni yaratılan kişinin verileri listede görünecektir. D.8-K.10 Address Book'a Bir Grup Eklemek Sık kullandığınız adresleri grup haline getirebilirsiniz. Bu gruplama sayesinde, tek bir fare tıklamasıyla grubu oluşturan kişilerin hepsine birden mesaj gönderilebilir. Address Book düğmesine tıklayın ya da Tools menüsünden Address Book komutunu seçin. Araç çubuğundan, New Group düğmesine tıklayın. New Group iletişim kutusunda, Group Name kutusuna yaratacağınız grup için bir ad yazın. Select Members düğmesine tıklayın. Address Book listesinden kişileri seçin ve Select düğmesine tıklayın. OK düğmesine tıklayarak işlemi onaylayın. Bitirdiğinizde OK düğmesine tıklayın. Yeni yaratılan grup listede görünecektir. D.8-K.11 İnternet üzerinde E-mail Adresi Bulmak Eğer birisinin e-mail adresini bulmak istiyorsanız, Outlook Express uygulamasını kullanarak İnternet üzerinde araştırma yapabilirsiniz. Bunun için, Address Book penceresinden Find düğmesine tıklayın. Find People iletişim kutusundaki, Look In listesinden araştırma yapmak istediğiniz klasörü seçin. Aramayı kendi Address Book'unuz içinde yapabileceğiniz gibi, Bigfoot, InfoSpace ya da WhoWhere gibi internet tabanlı klasörlerin içinde de yapabilirsiniz. Name kutusuna kişinin adını girin ve Find Now düğmesine tıklayın. Verilen adla benzer olan tüm sonuçlar listelenecektir. D.9-Newsgroups Bir newsgroup, kullanıcıların belli bir konu üzerinde, mesaj alış-verişi yaptıkları çok büyük bir ilan tahtası gibidir. Windows 95 içinde newsgroup okuyan bir uygulama yoktu, Windows 98 ise Outlook Express uygulaması ile birlikte hem e-mail hem de newsgroup okuyucusu içerir. Aslında e-mail ve newsgroup fonksiyonları hemen hemen aynıdır. Eğer Outlook Express uygulamasını e-mail için kullanabiliyorsanız, newsgrouplar içinde rahatça kullanabilirsiniz. D.9-K.1 Outlook Express Uygulamasını Newsgroup'lar İçin Ayarlama Outlook Express'in newsgroup'lardan mesaj okuyabilmesi ve mesaj gönderebilmesi için ilk önce düzenlenmesi gerekir. Eğer internet bağlantınızı yaratmak için, Internet Connection Wizard uygulamasını kullandıysanız, Outlook Express newsgrouplar için otomatik olarak düzenlenmiş olur. Eğer Internet Connection Wizard'ı kullanmadıysanız, Outlook Express'in ayarlarını kendiniz yapmalısınız. Tools menüsünden, Accounts komutunu seçin. Internet Accounts iletişim kutusu göründüğünde, News sekmesine geçin, Add düğmesine ve News komutuna tıklayın. Outlook Express Internet Connection Wizard'ın bir alt bölümünü çalıştırır. Your Name iletişim kutusu göründüğünde, adınızı yazın ve Next düğmesine tıklayın. Internet News E-Mail Address iletişim kutusuna, internet servis sağlayıcınız tarafından verilen e-mail adresinizi girdikten sonra Next düğmesine tıklayın. Internet News Server Name iletişim kutusuna, internet servis sağlayıcınızın news server adını girin. Bu örnekte Ege üniversitesinin news sunucusuna bağlanıyoruz. Ardından Next düğmesine tıklayın. Friendly Name iletişim kutusuna, bu hesaba vermek istediğiniz adı yazın. Ardından Next düğmesine tıklayın. Choose Connection Type iletişim kutusu görünür. Eğer internete telefon hattı ve modem ile bağlanıyorsanız, Connect Using My Phone Line seçeneğine, bir şirketin bilgisayar ağı ile bağlanıyorsanız, Connect Using My Local Area Network seçeneğine tıklayın. Ardından Next düğmesine tıklayın. Dial-Up Connection iletişim kutusundan bağlantınızı seçin. Next düğmesine tıklayın. Congratulations iletişim kutusundan, Finish düğmesine tıklayarak ayar işlemini bitirin. D.9-K.2 Bir Newsgroup Bağlantısı Yaratmak ve Üye Olmak Outlook Express uygulamasını newsgroup'lar için ayarladıktan sonra, servis sağlayıcınıza bağlanmalı ve newsgroup listesini almalısınız. Sunucuya ilk bağlandığınızda, sunucuda bulunan tüm grupların yüklenmesi için bir mesaj çıkar. Eğer Yes düğmesine basarsanız bu işlem biraz uzun sürebilir, çünkü bazı sunucular 25.000'den fazla newsgroup içerebilir. Aslında bir newsgroup'a üye olmak için resmi bir kayıt olma işlemi yoktur. Üye olmanın anlamı, bu newsgroup adresini sık kullandıklarınız arasına almanız ve bir daha newsgroup'ların içinden aramak zorunda kalmamanızdır. Bir grubu seçmek ve üye olmak için, Outlook Express klasör listesindeki, istediğiniz sunucuya tıklayın. Outlook Express listenin tamamını aldıktan sonra, içinden istediğiniz birini seçerek üye olabilirsiniz. İsterseniz Display Newsgroups kutusuna bir ölçüt yazarak, bu ölçütü içeren newsgroup'ların listesini alabilirsiniz. Newsgroup'a üye olmak istiyorsanız, seçtikten sonra, Subscribe düğmesine tıklayın. Üye olduğunuz newsgroup'lara ulaşmak için, Subscribed sekmesine geçin ve okumak istediğinizi seçerek, Go To düğmesine tıklayın. NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için www.farukcubukcu.com adresine bakınız. D.9-K.3 Newsgroup Mesajlarını Okumak Bir newsgroup içine girdiğinizde onlarca, bazen yüzlerce mesajla karşılaşırsınız. Okumayı kolaylaştırmak için, Outlook Express mesajları ve cevaplarını gruplayarak gösterir. Newsgroup içindeki tüm konular mesaj penceresinin içinde görünecektir. Görüntülemek istediğiniz konuya tıklayın. Eğer konuya gelen cevap varsa, konunun sol tarafında bir artı işareti görünecektir. Bu artı işaretine basarak, konuya gelen cevapları ve diğer mesajları görüntüleyebilirsiniz. Konuyu ayrı bir pencerede görüntülemek için ise, mesajın üzerine çift tıklayın. D.9-K.4 Newsgroup'lara Cevap Yazmak Bir mesajı okuduktan sonra, isterseniz mesajı yazan kişiye ya da newsgroup içindeki tüm üyelere cevap yazabilirsiniz. Önce cevaplamak istediğiniz mesaja tıklayın. Yalnız mesajı yazan kişiye cevap yazmak için, araç çubuğundan Reply to Author düğmesine, yazacağınız cevabın tüm üyeler tarafından okunmasını istiyorsanız, Reply to Group düğmesine tıklayın. Mesaj penceresi göründüğünde, cevabı alacak kişinin adresi To kutusunda, mesajın konusu Subject kutusunda, mesaj ise metin alanında otomatik olarak yer alır. Cevabınızı yazın ve Send düğmesine tıklayın. Mesaj Outbox'a gönderilecektir. D.9-K.5 Yeni Bir Newsgroup Konusu Yaratmak Newsgroup içinde yeni bir konu yaratmak için; İlk önce konuyu eklemek istediğiniz newsgroup'a gidin. Compose Message düğmesine tıklayın. New Message iletişim kutusu göründüğünde, Newsgroup alanında istediğiniz newsgroup adının olmasına dikkat edin. Başka bir newsgroup seçmek ya da birden fazla gruba aynı anda konu açmak için, Newsgroups alanının içindeki simgeye tıklayın ve iletişim kutusundan newsgroup'ları seçin. Ardından OK düğmesine tıklayın. Subject kutusuna konuyu yazın. Metin alanına mesajı girin. En sonunda Post düğmesine tıklayarak konuyu newsgroup'a gönderin. D.9-K.6 Newsgroup Konularına Dosya Eklemek Newsgroup'lara bir mesaj gönderirken, bu mesaja bir de dosya eklemek isterseniz, mesajı göndermeden önce, araç çubuğu üzerinden, Insert File düğmesine tıklayın. Insert Attachment iletişim kutusu göründüğünde eklemek istediğiniz dosyayı seçin ve Attach düğmesine tıklayın. Eklenen dosya, mesajın altında yeni bir alan içinde görünecektir. Post düğmesine tıklayarak mesajınızı gönderin. (Taner Ültanır'a teşekkürler) Umarım Yararlı Olur. Her ne kadar bunun XP versiyonunu istemiş olsanızda Bu kadar ayrıntılı bir tek bunu buldum ![]() Saygılar... |
|
![]() |
![]() |
#2 |
Müthiş teşekkürler.
|
|
![]() |
Cevapla |
Konu Araçları | |
|
|