|
|
Akut Böbrek Yetmezliği
Böbreklerin işlevlerini aniden kaybetmesine akut böbrek yetmezliği denir. Ani işlev kayıplarının altında değişik sebepler yatar. Akut böbrek yetmezliği, genellikle altta yatan sebebin tedavi edilmesiyle düzelir. Ancak bazı durumlarda kalıcı hasara yol açarak kronik böbrek yetmezliğine de yol açabilir. Bu nedenle akut böbrek yetmezliğinin erken teşhisi ve etkin tedavisi hayati önem taşır. Belirtiler arasında baş ağrısı, vücutta şişlikler, idrar miktarında azalma, halsizlik, nefes darlığı ve kan basıncında artış (hipertansiyon) ilk sıralarda gelir. Yapılan kan tahlili sonucunda üre ve kreatinin seviyelerinin arttığının görülmesi ile teşhis konur. Kronik böbrek yetmezliğinden temel farkı, tablonun çok ani gelişmesi ve altta yatan sebeplerin farklı olmasıdır.
Akut böbrek yetmezliğine yol açan çok sayıda durum ve hastalık vardır. Uzun süre sıvı alamamak en yaygın sebeplerdendir. Uzun süren ishalden ve ağır hastalıklarda vücudun yeterince sıvı alamamasından böbrekler olumsuz yönde etkilenir. Ani ve çok kan kaybı, şiddetli ve uzun süren kusmalar diğer sebepler arasındadır. Uzun süre göçük altında kalıp sağ kurtulan kişiler için en büyük tehlike akut böbrek yetmezliğidir. Deprem sonrası sağ kurtulan kişilerde, sonradan meydana gelen ölümlerin en önemli sebebi budur. Vücudunun büyük kısmı yanan kişilerde de fazla sıvı kaybına bağlı olarak akut böbrek yetmezliği gelişebilir. Kalp yetmezliği, kan basıncında uzun süreli düşüklük, büyük ameliyatlar veya böbrek damarlarında tıkanıklık gibi durumlar, böbreklere giden kan miktarını azaltarak akut böbrek yetmezliğine yol açabilir. Bazı ilaçlar, enfeksiyonlar ve gebelik zehirlenmesi (eklemsi) diğer sebepler arasındadır. Özellikle çocukluk çağında geçirilen boğaz enfeksiyonlarından sonra böbrek yetmezliği görülebilir. Beta streptokok denilen bir mikrobun yol açtığı boğaz enfeksiyonu, böbreğe karşı antikor oluşturarak hücreleri tahrip eder. Çoğunlukla tedavi edilebilen bu durum bazen kalıcı böbrek yetmezliğine yol açar. Böbreklerle ilgili bazı hastalıklar ve idrar yollarında meydana gelen tıkanıklıklar akut böbrek yetmezliğinin diğer sebepleridir. Özellikle, idrar kanallarını tıkayan taşlar veya prostat büyümesi nedeniyle uzun süre idrar yapamamak böbreklerin işlevini de olumsuz etkiler.
Akut böbrek yetmezliğine yol açan durumların en kısa sürede tedavi edilmesi, mümkünse ortadan kaldırılması gerekir. Böbreğin en iyi ilacı sudur. Bu nedenle vücuda yeterli miktarda sıvı ağızdan veya damar yoluyla verilmelidir. Vücutta biriken fazla sıvının atılması için idrar söktürücü ilaçların kullanılması da gerekir. Akut böbrek yetmezliğinin tedavisinde, altta yatan sebebin özelliğine göre, steroidler, antibiyotikler veya başka gruplardan ilaçlar da kullanılmaktadır. Hastalığın tedavi kriterleri, idrar miktarının artması ve böbrek işlevlerinin geri dönmesi yani kandaki üre ve kreatinin miktarlarının normal düzeylere gerilemesidir.
kaynak
|
17-03-23, 16:58
Alıntı Yaparak Cevapla
